คราวนี้ มาทำความรู้จักกับแหล่งน้ำมันตามธรรมชาติที่ถือว่าใหญ่ที่สุดในโลก ของซาอุฯกันบ้าง หลุมน้ำมันดิบที่ใหญ่ที่สุดมีชื่อว่า Ghawar ที่ถือเป็นแหล่งหลักของซาอุฯ นับตั้งแต่ที่นำขึ้นมาใช้เป็นกำลังการผลิตจริงในปี 1951 โดย ณ ปี 2003 มีการประมาณการว่าสามารถผลิตได้ถึงครึ่งหนึ่งของกำลังการผลิตรวมของซาอุฯ หรือ 7%  ของกำลังการผลิตของทั้งโลก

แม้ว่าทางซาอุฯจะเพิ่มกำลังการผลิตเป็น 10.3 ล้านบาร์เรลต่อวัน และยังให้ข้อมูลว่า Aramco สามารถผลิตได้ถึง 12 ล้านบาร์เรลต่อวัน อย่างไรก็ดี แหล่ง Ghawar ดูเหมือนว่าจะมีกำลังการผลิตลดลงเหลือ 3.8 ล้านบาร์เรลต่อวัน จากที่เคยรายงานไว้ว่าผลิตได้ 5 ล้านบาร์เรลต่อวันในปี 2004 ทว่าแหล่งน้ำมันดิบหลุมอื่นๆได้เพิ่มกำลังการผลิตมากขึ้น โดยหลุมน้ำมัน Shaybah ทางใต้ของซาอุฯใกลักับชายแดนของ ประเทศ UAE และ หลุมน้ำมัน Safaniyah ในอ่าวเปอร์เซีย นอกจากนี้ หลุมน้ำมัน Khurais ซึ่งใกล้กับแหล่ง Ghawar ที่อยู่ทางตะวันออกของประเทศ มีการสร้างโครงการขนาดใหญ่ที่เริ่มทำการผลิตในปี 2009 ด้วยกำลังการผลิต 1.5 ล้านบาร์เรลต่อวัน

โดยล่าสุด Aramco ได้ให้มุมมองเกี่ยวกับอุปสงค์ของน้ำมันดิบ ว่าจะมีปริมาณสูงสุดในปี 2030 ทว่าการบริโภคจะเติบโตเฉลี่ย 0.5% ต่อปี ลดลงเป็นอย่างมากจาก 0.9% ระหว่างปี 2000-2017 โดยการขึ้นมาของยานยนต์ไฟฟ้าจะมาลดอัตราการเติบโตอุปสงค์ของน้ำมันแต่ไม่ได้หยุด การเติบโต

นอกจากนี้ การเกิดขึ้นมาของกฎเกณฑ์ที่ใช้ควบคุม CO2 ที่ปล่อยออกมาจากเชื้อเพลิงอย่างน้ำมัน จะนำมาซึ่งการลดการใช้น้ำมัน ทว่า Aramco จะได้รับผลกระทบค่อนข้างช้ากว่าคู่แข่ง เนื่องจากมีรายงานว่า Aramco ปล่อยของเสียสู่อากาศน้อยกว่าบริษัทน้ำมันแห่งอื่น โดยซาอุฯ ปล่อยของเสียจากเชื้อเพลิงน้อยกว่าเวเนซุเอล่าถึง 3 เท่าตัว

ทั้งนี้ มีเกร็ดที่น่าสนใจต่างๆ เกี่ยวกับ Aramco ดังนี้

ความสำเร็จของ Aramco เป็นผลงานร่วมกันระหว่างรัฐบาลและกษัตริย์ของซาอุฯ ด้วยการตัดสินใจของ Aramco ที่จะเปลี่ยนโฟกัสออกจากผลิตภัณฑ์น้ำมันดิบ น่าจะส่งผลให้รัฐบาลเปลี่ยนรูปแบบของนโยบายการคลัง นั่นคือรัฐบาลซาอุฯ จะตัดสินใจนำเอาเงินทุนออกจากบริษัท ณ เวลาใดก็ได้ โดยระบบการปกครองของซาอุฯ ทั้งกษัตริย์และรัฐบาลอยู่เหนือกฎหมาย

แม้ว่า Aramco จะมีสิทธิ์ต่อการขุดเจาะหลุมน้ำมันต่างๆ ผ่านการทำสัญญากับรัฐบาล ทว่ารัฐบาลยังมีสิทธิ์เหนือ Aramco ไม่ว่าอะไรจะเกิดขึ้นก็ตามในอนาคต

Aramco เป็นกลไกหลักที่ทำให้ซาอุฯ ยังเดินต่อไปได้ โดยเซกเตอร์น้ำมัน คิดเป็น 63% ของรายได้ทั้งหมดของรัฐบาลในปี 2017 สิ่งนี้ ทำให้รัฐบาลซาอุฯ ต้องการให้ Aramco มีความเข้มแข็ง

แม้ Aramco จะสามารถทำกำไรได้มากที่สุดในบรรดาบริษัทน้ำมันทั่วโลก ทว่าก็ต้องจ่ายเงินให้กับรัฐบาลเยอะเช่นกัน ในปี 2018 Aramco ต้องจ่ายถึง 1 แสนล้านดอลลาร์ให้รัฐบาลซาอุฯในรูปแบบของภาษีเงินได้ นอกจากนี้ ยังต้องจ่ายค่า royalty ให้กับรัฐบาลสำหรับน้ำมันทุกบาร์เรลที่ขายได้ ซึ่งในปัจจุบันต้องนำมาเข้ามาบันทึกในบัญชีด้วย รวมถึงจ่ายเงินปันผลมูลค่า 6 หมื่นล้านดอลลาร์ ในรูปแบบของเงินปันผลที่สามารถนำมาลดหย่อนภาษีที่จ่ายได้

ทั้งนี้ Aramco ขายน้ำมันให้กับตลาดในประเทศด้วยราคาที่ถูกมากตามนโยบายของรัฐบาล โดยเมื่อก่อน ไม่สามารถมาชดเชยค่าเสียโอกาสดังกล่าวจากรัฐบาล แต่เริ่มจากเมื่อปีที่แล้ว Aramco สามารถรับเงินค่าชดเชยจากรัฐบาลมูลค่า 4 หมื่นล้านดอลลาร์ หรือ ราว 11% ของรายได้รวม

ท้ายสุด Aramco เป็นผู้ขายวัตถุดิบให้กับ SABIC บริษัทปิโตรเคมีขนาดใหญ่ของซาอุฯ ด้วยราคาที่รัฐบาลกำหนด ซึ่ง Aramco กำลังจะเข้าซื้อกิจการของบริษัท SABIC ในสัดส่วน 70% จากกองทุนความมั่งคั่งแห่งประเทศซาอุฯในขณะนี้ ซึ่งไม่ปรากฎชัดเจนว่ามีการจ่ายค่าเสียโอกาสด้านราคาของวัตถุดิบข้างต้นต่อ Aramco โดยรัฐบาลซาอุฯหรือไม่

โดยสรุป Aramco เป็นบริษัทยักษ์ใหญ่ที่น่าจับตามากๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับการที่จะคาดว่าเข้าเทรดครั้งแรก หรือ IPO ในตลาดหุ้นที่มี Market Cap ใหญ่ที่สุดในโลกในปีหน้า นั่นก็หมายความว่าราคาน้ำมันดิบในช่วงนั้นจะเป็นขาขึ้นเช่นกัน

ที่มาบทความ: http://www.bangkokbiznews.com/blog/detail/647030