ราคาทองคำ ดูอย่างไรดี? I เงินล้านไม่ยาก หากรู้จักสินทรัพย์ทางการเงิน (ตอนที่ 3)

หลังจากเราทำความรู้จักกับ หุ้น ตราสารหนี้ กองทุนรวม และอสังหาฯ ไปแล้ว บทความนี้จะพาเราไปรู้จักกับสินทรัพย์การลงทุนอีกหนึ่งชนิด คือ ทองคำ กันครับ

เราคงรู้จักทองคำกันดีอยู่แล้ว ผมเลยไม่ขออธิบายเกี่ยวกับทองคำมาก แต่จะพูดถึงกลไกราคาของทองคำแทนเพื่อให้นักลงทุนมีพื้นฐานความรู้เกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของราคาทองคำกันนะครับ

ก่อนอื่น เรามาทำความรู้จักกับกลไกราคาของทรัพย์สินต่างๆ กันก่อน ซึ่งกลไกราคานี้ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลัก 2 ตัว คือ ความต้องการขาย (Supply) และ ความต้องการซื้อ (Demand)

ถ้าจะให้พูดง่ายๆ อะไรที่มีคนต้องการมากๆ ก็มักจะมีราคาแพงขึ้น อะไรที่คนไม่ต้องการ ราคาก็จะลดลง แต่การพิจารณาว่าราคาจะเพิ่มขึ้นหรือลดลงต้องพิจารณาความต้องการขาย (Supply) ประกอบด้วย ถ้าสินทรัพย์ใดที่มีความต้องการซื้อมากแต่ว่ามีความต้องการขายน้อยหรือมีความขาดแคลนราคาก็คงจะเพิ่มขึ้นแน่นอน แต่ถ้าสินค้าใดความต้องการซื้อคงเดิมหรือไม่ค่อยเพิ่มมาก แต่ว่ามีความต้องการขายเพิ่มขึ้นมากกว่า ราคาก็อาจจะลดลง

ยกตัวอย่างง่ายๆ เช่น ราคามะม่วงในเดือน เม.ย. – มิ.ย. มักจะเป็นช่วงที่ถูกกว่าเดือนอื่นๆ เพราะเป็นช่วงฤดูเพาะปลูกทำให้มีความต้องการขายมาก (ปลูกได้มากในช่วง มี.ค. – พ.ย. แต่ที่ราคาในเดือน มิ.ย. ยังถูกอยู่เพราะว่ามีมะม่วงที่ปลูกออกมาก่อนหน้าเหลือขายอยู่เยอะ) ดังนั้น 2 ปัจจัยนี้ต้องดูควบคู่กันไป

สำหรับ ความต้องการซื้อของทองคำในโลกเราจะมีอยู่ 4 อย่าง คือ

การซื้อเป็นเครื่องประดับ (Jewelry) เช่น สร้อยทอง แหวนทอง เป็นต้น ซึ่งประเทศในโลกนี้ที่นิยมซื้อทองเป็นเครื่องประดับมากๆ คือ จีน กับ อินเดีย ซึ่งจากในปี 2018 การซื้อเครื่องประดับทองของ 2 ประเทศนี้รวมกันก็ประมาณ 60% ของทั้งโลกแล้วครับ
การลงทุน (Investment) ได้แก่ การซื้อทองแท่ง เหรียญทอง และกองทุน ETF ทองคำ ซึ่งคนมักจะลงทุนเพื่อกระจายความเสี่ยงและเก็งกำไร
การซื้อจากธนาคารกลางต่างๆ (Central Bank, แบงก์ชาติ) เพื่อเก็บเป็นทุนสำรองของประเทศนั่นเอง (สำหรับเรื่องทุนสำรองไว้มีโอกาสอาจจะมาเขียนเป็นบทความต่อไปนะครับ)
การใช้ในอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์และอุตสาหกรรมอื่นๆ เพราะว่าทองคำเป็นส่วนประกอบสำคัญในการผลิตอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่เราใช้กันในทุกวันนี้

สำหรับความต้องการขายทองคำมีดังนี้

การผลิตของเหมืองทอง ซึ่งเหมืองทองค่อนข้างจะกระจายอยู่ในหลายๆ ภูมิภาคของโลก ทำให้ความเป็นไปได้ที่เหมืองของประเทศใดประเทศหนึ่งจะผลิตไม่ได้ค่อนข้างจะเกิดขึ้นได้น้อยครับ
การนำกลับมาใช้ใหม่ (recycle) คือการนำเอาทองกลับมาหลอมใช้ใหม่
การขายของผู้ถือครองเดิม เช่น ธนาคารกลางอาจจะมีการขายทองคำที่ถืออยู่ออกมา ซึ่งตัวธนาคารกลางเองเนื่องจากเป็นสถาบันการเงิน การขายจะมีการพิจารณาปริมาณขายที่เหมาะสม ที่ไม่ทำให้กระทบราคาทองในตลาดโลกมากเกินไปครับ

สำหรับสัดส่วนความต้องการขายและความต้องการซื้อและปริมาณสำรองทองคำในปี 2018 มีดังนี้ครับ

สำหรับใครที่อยากทราบข้อมูลราคาของทองคำไทยสามารถดูได้จากเว็บไซต์ของสมาคมค้าทอง และความต้องการซื้อและขายของทองคำโลกจาก World Gold Council ครับ

หรืออีกช่องทางหนึ่งง่ายๆ คือผ่าน FINNOMENA Money ซึ่งเป็น Mini App บน LINE ครับ ตัวแอปฯ จะมีการอัปเดตราคาทองคำอย่างสม่ำเสมอ สามารถคลิกดูได้ที่นี่ https://finno.me/money (หากท่านใดอ่านบทความนี้ในแอปฯ ฟินโนมีนา โปรดนำลิ้งก์ไปใส่ใน Browser นะครับ)

หรือไปที่หน้ารวมบริการต่างๆ ในแอปฯ LINE ก็จะเจอเช่นกันครับ ดูทางไปได้ที่รูปด้านล่างเลย

ในส่วนต่อจากนี้ เป็นความคิดเห็นของผู้เขียนบทความนะครับ อาจจะไม่ได้ถูกต้อง 100% แต่ต้องการถ่ายทอดแนวความคิดของตัวเองเพื่อให้มีการคิดต่อของผู้อ่านและหวังว่าจะมีผู้รู้มาช่วยให้คำตอบที่ถูกต้องต่อไปครับ

เมื่อเรารู้ความต้องการขายและความต้องการซื้อแล้วจะประมาณทิศทางราคาทองคำได้อย่างไร? โดยเบื้องต้น อาจจะดูว่าถ้าความต้องการซื้อเพิ่มขึ้นเป็นสัดส่วนมากกว่าความต้องการขาย เช่น ความต้องการซื้อเพิ่มขึ้น 5% แต่ความต้องการขายเพิ่มขึ้นแค่ 3% ก็แปลว่าราคาอาจจะปรับเพิ่มขึ้นได้ เป็นต้น

โดยส่วนตัว ผมคิดว่าความต้องการซื้อทองคำสำหรับ 4 ประเภทความต้องการอาจจะไม่เป็นไปในทางเดียวกัน และอาจจะขึ้นกับภาวะเศรษฐกิจหรือปัจจัยอื่นๆ ซึ่งมีหลายปัจจัย

เช่น ช่วงเศรษฐกิจดีคนจะมีความรู้สึกว่ามีรายได้ดีและทองราคาถูกจึงน่าจะซื้อทองคำที่เป็นเครื่องประดับกันในช่วงนี้ (ซึ่งก็อาจจะส่งผลให้ราคาทองคำเพิ่มขึ้นในช่วงถัดไป)

ส่วนช่วงเศรษฐกิจไม่ดี คนมักจะซื้อทองคำเพื่อลงทุน เพราะทองคำเป็นสินทรัพย์หลบภัยที่มักจะปรับตัวลงน้อยกว่าสินทรัพย์อื่น จึงมักถูกเพิ่มสัดส่วนในพอร์ตของนักลงทุนตามหลักการกระจายความเสี่ยง ทำให้ราคาทองในช่วงนี้ปรับตัวขึ้นตาม

อย่างไรก็ตาม หลังจากที่ทองคำมีแนวโน้มปรับตัวขึ้นหรือลง ก็มักจะมีนักลงทุนในรูปแบบเก็งกำไรเข้ามาซื้อขายทอง ซึ่งก็น่าจะมีผลต่อราคาทองคำด้วย

ส่วนทองคำที่ใช้ในอุตสาหกรรมนั้นอาจจะขึ้นกับภาวะเศรษฐกิจและภาวะอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ เป็นต้น

ด้วยเหตุนี้ เราจึงอาจจะพอคาดเดาทิศทางราคาทองคำจากปัจจัยที่กล่าวมาได้ แต่ว่าถ้าจะให้ง่ายกว่านั้นเราสามารถอ่านบทวิเคราะห์ทิศทางราคาทองคำได้จาก Gold Research Center ที่มีจัดทำอยู่แล้วก็ได้ครับ

สำหรับปัจจัยของราคาทองคำที่กล่าวมา คือปัจจัยที่กระทบกับราคาทองคำโลกซึ่งจะอ้างอิงมาเป็นราคาทองไทยอีกที แต่ว่าราคาทองไทยจะเปลี่ยนแปลงไม่เท่าราคาทองคำโลกเพราะปัจจัยทางด้านอัตราแลกเปลี่ยน นั่นก็คือ ทองโลกซื้อขายเป็นเงินดอลลาร์ แต่ว่าราคาทองไทยซื้อขายเป็นเงินบาท

ถ้าอัตราแลกเปลี่ยนแข็งขึ้นซึ่งหมายความว่า เงิน 1 ดอลลาร์แลกเป็นเงินบาทได้ลดลง จะทำให้ราคาทองคำเมื่อคิดเป็นเงินไทยนั้นเพิ่มขึ้นน้อยกว่าราคาทองโลกครับ เช่น สมมติทองโลกราคา 1,400 USD เมื่อต้นปี (ตัวเลขสมมติ) ตอนนั้นอัตราแลกเปลี่ยนอยู่ที่ 31 บาทต่อดอลลาร์ คิดเป็นราคาทองไทย 43,400 บาท

ปลายปี ราคาทองโลกขึ้นมาอยู่ที่ 1,500 USD แต่เงินบาทแข็งค่าขึ้นมาอยู่ที่ 30 บาทต่อดอลลาร์ เดิมเงิน 1 ดอลลาร์แลกเป็นเงินบาทได้ 31 บาทแต่ตอนนี้แลกได้แค่ 30 บาท แปลว่าเงินบาทมีค่ามากขึ้นเมื่อเทียบกับเงินดอลลาร์ แบบนี้เรียกว่าเงินบาทแข็งค่าขึ้นครับ เหตุการณ์นี้ทำให้ราคาทองไทยมาอยู่ที่ 45,000 บาท กำไรทองเมื่อคิดตามราคาทองโลกจะเป็น 7.14 % ((1500-1400/1400) = 7.14%) แต่กำไรทองเมื่อคิดเป็นเงินบาทจะแค่ 3.69 % เท่านั้น

ดังนั้นการพิจารณาปัจจัยราคาทองมี 2 ปัจจัยที่ต้องคำนึงถึงคือ ราคาทองคำโลก กับ อัตราแลกเปลี่ยน นะครับ

สำหรับ FINNOMENA ก็มีบทความเกี่ยวกับการวิเคราะห์ราคาทองคำของ CrisisMan เช่นกัน หวังว่าอ่านบทความนี้แล้วจะอ่านบทความเกี่ยวกับการวิเคราะห์ทองคำได้เข้าใจมากขึ้นนะครับ

บทความตอนต่อไปซึ่งเป็นตอนสุดท้ายของบทความชุดนี้จะเกี่ยวกับการลงทุนในอนุพันธ์ และเหตุผลที่เราควรลงทุนในสินทรัพย์ทางการเงินครับ

อ้างอิง
ราคามะม่วง กระทรวงพาณิชย์

Investment Reader

อ่านบทความซีรีส์ “เงินล้านไม่ยาก หากรู้จักสินทรัพย์ทางการเงิน” ย้อนหลัง
หุ้น ตราสารหนี้ และกองทุน ต่างกันอย่างไร? I เงินล้านไม่ยาก หากรู้จักสินทรัพย์ทางการเงิน (ตอนที่ 1)
อยากลงทุนอสังหาฯ ควรรู้อะไร? I เงินล้านไม่ยาก หากรู้จักสินทรัพย์ทางการเงิน (ตอนที่ 2)