ปิรามิดทางการเงินคืออะไร?

ส่วนที่ 2 : การป้องกันความเสี่ยง (Protection)

ฐานถัดมาคือการป้องกันความเสี่ยงที่อาจจะเกิดขึ้นกับแผนการเงินของเรา โดยการโอนย้ายความเสี่ยงไปไว้ที่อื่น ด้วยเครื่องมือที่มีชื่อว่า “ประกัน” นั่นเอง โดยประกันจะแบ่งออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ ๆ ได้แก่

2.1 ประกันวินาศภัย (Non-Life Insurance) คือ การคุ้มครองสินทรัพย์ ที่ไม่เกี่ยวข้องกับชีวิต เช่น ประกันรถยนต์ ประกันอัคคีภัย ประกันการโจรกรรม

2.2 ประกันชีวิต (Life Insurance) คือ การคุ้มครองการเสียชีวิต ทุพพลภาพ ด้วยโรคหรืออุบัติเหตุ ซึ่งประกันชีวิตแบ่งออกเป็น 5 แบบ ดังนี้

• แบบชั่วระยะเวลา (Term) ให้ความคุ้มครองระยะสั้น เบี้ยประกันถูกมาก แต่เป็นเบี้ยทิ้ง ต้องเสียชีวิตเท่านั้นคนข้างหลังถึงจะได้รับเงินทุนประกัน ซึ่งเหมาะกับคนที่ชีวิตมีความเสี่ยงในช่วงระยะเวลาใดเวลานึง และต้องการเพิ่มความคุ้มครองชีวิตในระยะเวลานั้น
• แบบตลอดชีพ (Whole Life) เน้นการคุ้มครองระยะยาว 90 หรือ 99 ปี แต่จ่ายเบี้ยสั้น อยู่ครบสัญญาหรือเสียชีวิตก็จะได้รับเงินทุนประกัน เหมาะกับคนที่เป็นหัวหน้าครอบครัว หรือคนที่ต้องการทำประกันสุขภาพ ก็สามารถซื้อประกันแบบนี้แล้วเพิ่มค่ารักษาพยาบาลเข้าไปได้เลย
• แบบสะสมทรัพย์ (Endowment) เป็นประกันออมเงินที่ได้รับความนิยม จะได้รับเงินก้อนเมื่อครบสัญญาหรือเสียชีวิต ซึ่งเหมาะกับคนที่ต้องการต้องการความคุ้มครองพร้อมออมเงิน แต่รับความเสี่ยงได้น้อย
• แบบประกันบำนาญ (Annuity) จ่ายเบี้ยจนถึงอายุ 55 หรือ 60 ปี หลังเกษียณจะได้รับเงินบำนาญคล้ายข้าราชการ ซึ่งเหมาะกับการออมเงินไว้ใช้หลังเกษียณ
• แบบประกันชีวิตควบการลงทุน (Unit Linked) มีทั้งความคุ้มครองชีวิตและผลตอบแทนจากการลงทุน ซึ่งเหมาะกับคนที่ต้องการความคุ้มครอง พร้อมผลตอบแทนที่มากกว่าประกันชีวิตแบบสะสมทรัพย์ และรับความเสี่ยงจากการลงทุนได้

จะเห็นได้ว่า ประกันแต่ละแบบมีข้อดี ข้อเสียแตกต่างกันไป ควรศึกษาและเลือกให้ตรงกับโจทย์ชีวิตของแต่ละคน ซึ่งบางคนอาจไม่ค่อยให้ความสำคัญ และมองว่าเป็นภาระ แต่มันอาจช่วยปกป้องหายนะในอนาคตของเราก็เป็นได้

ส่วนที่ 3 : การออมและการลงทุน (Saving & Investment)

เมื่อส่วนที่ 1 และส่วนที่ 2 มั่นคงแล้ว ก็มาต่อกันที่การต่อยอดโจทย์ชีวิตของแต่ละคนกัน ว่ามีเป้าหมายในชีวิตอย่างไรบ้าง โดยแบ่งออกเป็น 3 ระยะด้วยกัน ได้แก่

• ระยะสั้น (ไม่เกิน 3 ปี) เช่น เรียนต่อ ท่องเที่ยวต่างประเทศ แนะนำพอร์ตลงทุนแบบระมัดระวัง เน้นลงทุนสินทรัพย์ที่มีความเสี่ยงต่ำถึงปานกลาง อย่างบัญชีฝากประจำ หรือกองทุนรวมตลาดเงิน
• ระยะปานกลาง (3-7 ปี) เช่น แต่งงาน แนะนำพอร์ตลงทุนความเสี่ยงปานกลาง อย่างกองทุนรวมตราสารหนี้ หรือกองทุนรวมผสม
• ระยะยาว (7 ปีขึ้นไป) เช่น การเกษียณ แนะนำพอร์ตลงทุนความเสี่ยงปานกลางถึงสูง เน้นการลงทุนในรูปแบบของการสะสมทรัพย์ อย่างประกันบำนาญ RMF หุ้นพื้นฐานดีหรือหุ้นปันผล กองทุนรวมหุ้น อสังหาริมทรัพย์ หรือทองคำ

ส่วนที่ 4 : วางแผนภาษี (Tax)

แผนการเงินที่ดี จะต้องครอบคลุมไปจนถึงการวางแผนภาษีด้วย เพราะเป็นหน้าที่ของพลเมืองดีที่ต้องยื่นภาษีทุกปี ซึ่งเราสามารถใช้สิทธิประโยชน์ทางภาษีต่าง ๆ ที่กฎหมายกำหนดไว้ไปใช้ลดหย่อนภาษีเงินได้ประจำปี เพื่อลดการจ่ายภาษีให้น้อยลง หรือไม่ต้องเสียภาษีเลยก็ทำได้ โดยวิธีคำนวณภาษี มีดังนี้

4.1 คำนวณเงินได้สุทธิ ตามสูตร รายได้ทั้งปี – ค่าใช้จ่าย – ค่าลดหย่อน = เงินได้สุทธิ

4.2 เทียบอัตราภาษีแบบขั้นบันได ตามสูตร (เงินได้สุทธิ – เงินได้สุทธิสูงสุดของขั้นก่อนหน้า) x อัตราภาษี + ภาษีขั้นบันไดก่อนหน้าสูงสุด = ภาษีที่เราต้องจ่าย หรือได้คืนนั่นเอง

อีกวิธีที่ในการวางแผนภาษี ที่ง่ายมาก ๆ คือการใช้โปรแกรมหรือแอปฯ ในการคำนวณภาษี ซึ่งมีอยู่หลายเว็บด้วยกัน ยกตัวอย่างเช่น ตลาดหลักทรัพย์ : https://www.set.or.th/…/caltools/www/html/tax/index.html

และยิ่งถ้าเราวางแผนภาษีได้เป็นอย่างดี เงินที่ประหยัดได้นี้ ก็สามารถนำไปต่อยอดให้งอกเงย สร้างเงินกลับมาให้เราได้อีกต่อหนึ่งด้วย

ส่วนที่ 5 : การวางแผนมรดก (Wealth transfer)

ฐานสุดท้ายของปิรามิดทางการเงิน จำเป็นต้องมีการส่งต่อมรดก เพราะจะช่วยให้สิ่งที่เราสร้างและเก็บรักษามาตลอดชีวิตถูกจัดสรรให้แก่คนที่เรารัก ไม่ว่าจะเป็นคนในครอบครัว หรือญาติพี่น้อง โดยการวางแผนมรดกจะช่วยส่งผ่านความมั่งคั่งจากรุ่นสู่รุ่น แถมยังช่วยให้เรามั่นใจได้ว่าทรัพย์สมบัติทั้งหมดที่เราหามาด้วยน้ำพักน้ำแรงนั้น จะถูกสืบทอดไปตามเจตนารมณ์ของเรา ซึ่งวิธีการวางแผนมรดกแบ่งออกเป็น 3 ขั้นตอนด้วยกัน ดังนี้

5.1 สำรวจทรัพย์สินในปัจจุบัน โดยทำการรวบรวมทรัพย์สินและหนี้สินของเราที่กระจัดกระจายอยู่ตามแหล่งต่าง ๆ ให้มารวมอยู่ใน “งบดุลส่วนบุคคล” เพื่อนำมาสรุปว่าเรามีทรัพย์สินและหนี้สินอยู่จำนวนเท่าไหร่

5.2 ทำพินัยกรรม เพื่อให้แน่ใจว่าทรัพย์สินจะถูกส่งต่อไปยังบุคคลที่เราต้องการมอบให้อย่างแน่นอนและครบถ้วน แต่ควรอัปเดตรายละเอียดในพินัยกรรมอย่างน้อยทุก ๆ 3 – 5 ปี

5.3 วางแผนภาษีมรดก เนื่องจากประเทศไทยมีการจัดเก็บภาษีมรดกตามพระราชบัญญัติภาษีการรับมรดก พ.ศ.2558 แต่หากมีการวางแผนมอบมรดกที่ดี อาจช่วยให้คนที่เรารักไม่ต้องเสียภาษีมรดกมากเกินไปก็เป็นได้

จะเห็นว่าการวางแผนชีวิตด้วยปิรามิดทางการเงิน ก็เป็นอีกรูปแบบหนึ่งที่ช่วยให้เราสามารถวางแผนจัดสรรการเงินได้อย่างมีระบบ แต่ก็มีความยากในเรื่องของการลงทุนเพื่อเป้าหมายต่าง ๆ เพราะด้วยพื้นฐานของคนเราแล้ว มักไม่ได้มีแค่เป้าหมายเดียวในชีวิต มีทั้งแต่งงาน ค่าเทอมลูก ซื้อบ้าน หรือเกษียณ