ปี 2020 เป็นปีที่ต้องจดจำ แต่จะให้จำเรื่องราวทั้งหมดได้ ก็ต้องร้อยเรื่องให้เห็นทั้งลำดับ การเปลี่ยนแปลง และผลกระทบต่ออนาคต

ดีที่สุดคือ คริส ไฮซี (Chris Hyzy) Chief Investment Office ของ Bank of America Private Bank ที่รวบรวมบทความของทีมงาน Bank of America ในปีนี้ สรุปเป็น The Book of Great 10 ความยิ่งใหญ่ในตลาดการเงินปี 2020 ซึ่งผมอ่านแล้วสนุก จึงนำมาสรุปให้ทุกคนรู้ทันการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นทั้งปีนี้ไปพร้อมกัน

เริ่มด้วย The Great Separation ทางแยกที่ยิ่งใหญ่

ที่เราต้องจดจำ คือการล็อคดาวน์ทั่วโลกในเดือนมีนาคมถึงเมษายน ส่งผลให้ผู้บริโภคถูก “แยก” ออกจากผู้ให้บริการเดิม รายได้ของเศรษฐกิจลดลง แต่ก็มีสภาพคล่องเพิ่มขึ้นจากการลดการใช้จ่าย ขณะที่นักลงทุนแยกตัวออกจากตลาดที่ความผันผวนสูงวิ่งเข้าสู่เงินสด

สอง The Great Acceleration ความเร่งที่ยิ่งใหญ่

โดยมี 10 เรื่องหลักที่ถูก “เร่ง” ให้เกิดเร็วขึ้น ตั้งแต่ De-globalization การออมของธุรกิจ การใช้จ่ายของภาครัฐ ความเหลื่อมล้ำระหว่างประชาชน การทำให้ทุกอย่างเป็นดิจิตอล การรับรู้ด้านสุขภาพ การเพิ่มโครงสร้างพื้นฐานด้านเทคโนโลยี Biosecurity Cybersecurity ไปจนถึงปัญญาประดิษฐ์ ซึ่งทำให้กระแสการลงทุนแบบ Thematic กลายเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้

สาม The Great Convergence เส้นทางที่กลับมาบรรจบกันอย่างยิ่งใหญ่

นักลงทุนกับตลาดกลับมาเจอกันได้ในเดือนพฤษภาคม ครั้งนี้นักลงทุนมีความกล้ากับการลงทุนในสหรัฐมาก เพราะเชื่อว่ามีภาครัฐคอยประคอง ประกอบกับเป็นทวีปที่บริษัทมีขีดความสามารถด้านเทคโนโลยีสูง ทำให้ถนนทุกสายมา “บรรจบ” ที่การลงทุนหุ้นใหญ่ของสหรัฐอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน

สี่ The Great Clash แรงกระแทกอันยิ่งใหญ่ระหว่าง Coronavirus & Climate Change

เพราะเมื่อพฤติกรรมเปลี่ยน ปัญหาสิ่งแวดล้อมก็ลดลง จนเกิดการตั้งคำถามว่าเรายังต้องระวังเรื่องการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศอยู่หรือไม่ ด้านการลงทุนส่งผลให้ต้องแยกเรื่องระยะสั้นอย่าง Coronavirus กับเรื่องระยะยาวอย่าง Climate Change ออกจากกัน และต้องปรับพอร์ตลงทุนให้พร้อมรับแรงกระแทกจากทั้งสองเรื่องพร้อมกันด้วย

ห้า The Great Consolidation การรวมตัวอย่างยิ่งใหญ่ของเหล่าบริษัททั่วโลก

เกิดจากปัญหาด้านสภาพคล่องของธุรกิจเล็ก ขณะที่กลุ่มธุรกิจใหญ่ก็มีทั้งเงินและแต้มต่อสูงมากขึ้นในช่วงวิกฤติ ในระยะสั้นการลงทุนจึงดูน่าสนใจ แต่ในระยะยาวต้องระวังว่าขนาดที่ “ใหญ่” มักมีความเสี่ยงว่าอาจถูกภาครัฐเข้าควบคุมการประกอบธุรกิจตามติดมาด้วย

หก The Great Rivalry การแข่งขันที่ยิ่งใหญ่ระหว่างสหรัฐและจีน

ดูจะทวีความรุนแรงมากขึ้นในช่วงปี 2020 ขณะที่ตลาดก็เชื่อว่า “การแข่งขัน” ที่ดุเดือดนี้จะไม่เปลี่ยนแปลงไปในอนาคต แม้จะมีความเสี่ยงเรื่องการกระทบกระทั่งกันบ้าง แต่ระยะยาวก็เป็นโอกาสที่ทั้งสองประเทศจะแข่งกันพัฒนาทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และโครงสร้างพื้นฐาน เป็นบวกกับการลงทุน

เจ็ด The Great Reset การเริ่มต้นใหม่ที่ยิ่งใหญ่ของชาวโลก

ปี 2020 นี้ทำเอาเพื่อนพนักงานหลายควรนึกภาพตัวเองกลับมาทำงานที่ออฟฟิศไม่ออก และการใช้ชีวิตในอนาคตคงเปลี่ยนแปลงไปอย่างมากในสามเรื่องซึ่งคือ ที่อยู่อาศัย การเดินทาง และความบันเทิง “การเริ่มต้นใหม่” ครั้งนี้ จะทำให้เกิดการแย่งชิงตลาดของผู้บริโภคในทุกเรื่อง และผู้ที่สามารถสร้างนวัตกรรมใหม่ ๆ ได้จึงจะรับประโยชน์มากที่สุด

แปด The Great Rebalancing Act การปรับพอร์ตครั้งใหญ่ของตลาดการเงิน

เพราะวิกฤตครั้งนี้เปลี่ยนโลกการเงินที่เรารู้จักให้เป็น High Risk Low Returns หมายความว่านักลงทุนมีทางเลือกสองอย่าง คือยอมรับผลตอบแทนที่ต่ำและเสียโอกาสเติบโต หรือ “ปรับพอร์ต” เพื่อเพิ่มการลงทุนทางเลือก เห็นได้จากทองคำที่กลายเป็นหนึ่งในการลงทุนที่ดีที่สุดของปี 2020 และเชื่อว่าต่อไปนี้ สินทรัพย์ใหม่ อสังหาริมทรัพย์ Hedge Fund หรือหุ้นนอกตลาด จะกลับมามีบทบาทกับการลงทุนอีกครั้ง

เก้า The Great Shift การเปลี่ยนเป้าหมายที่ยิ่งใหญ่ของชุมชน

เป็นเรื่องที่เหนือความคาดหมายมาก เมื่อการลงทุนอนาคตอาจจะไม่ได้มีแค่เป้าหมายกำไรขาดทุน แต่จะเน้นไปที่การสร้าง Impact ให้กับสังคม การสร้างความยั่งยืน หรือเป็น ESG เพราะเรื่องเหล่านี้ไม่ใช่เป็นเรื่องใหม่ แต่ด้วยวิกฤตทำได้สังคมและกฎเกณฑ์การลงทุนเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว นักลงทุนจึงต้องตรวจสอบการลงทุนให้ดีว่าจะให้รับผลกระทบจาก “เป้าหมาย” และความคาดหวังของชุมชนที่เปลี่ยนไปเหล่านี้อย่างไร

และสุดท้าย The Great Pandemic Legacy มรดกที่ยิ่งใหญ่ของโรคระบาด

มีด้วยกันสามอย่างคือ โมเดลในการขยายตัวของเศรษฐกิจรูปแบบใหม่ นโยบายกระตุ้นเศรษฐกิจของภาครัฐที่มากขึ้น และการลงทุนที่เน้นในประเทศมากกว่าต่างประเทศ ทั้ง “สามมรดก” นี้ทำให้มั่นใจได้ว่าตลาดกระทิงรอบใหม่ถือกำเนิดขึ้นแล้ว แม้ความผันผวนก็จะสูงขึ้นด้วย

และนี่คือหนึ่งในบทสรุปที่ครบและน่าสนใจที่สุดสำหรับปีนี้

ส่วนตัวผมเองก็มองว่าปี 2020 เป็นการเริ่มทศวรรษใหม่ที่แตกต่างที่สุดครั้งหนึ่งในชีวิตนักลงทุน ถ้าใครเชื่อว่าตลาดขาขึ้นรอบใหม่ถือกำเนิดขึ้นแล้ว ก็สามารถเน้นการลงทุนที่เกาะกระแสวัฏจักร (Beta) ได้ แต่ถ้าความแปลกใหม่ทำให้ไม่มั่นใจ ก็สามารถฝากความหวังให้ผู้จัดการกองทุนที่ชนะตลาด (Alpha) ในปีนี้ช่วยบริหารต่อ

และไม่ว่าใครจะมองแบบไหนก็อย่าลืมที่รู้ให้ทัน 10 ความยิ่งใหญ่ของตลาดการเงินปี 2020 นี้กันนะครับ