ในปัจจุบันบล็อกเชนเข้ามามีบทบาทกับหลากหลายวงการนะครับ เราอาจจะเคยเห็นบล็อกเชนในวงการอย่างเช่นการเงิน ที่บล็อกเชนหลาย ๆ บล็อกเชนที่มีฟังก์ชัน smart contract สามารถทำธุรกรรมการเงินที่ซับซ้อนได้ หรือในวงการเกม ที่หลาย ๆ บล็อกเชนก็มีการสร้างเกมในรูปแบบของ GameFi และมีผู้ใช้งานไม่น้อย อีกหนึ่งวงการที่เป็นวงการใหญ่ และมีฐานผู้สนับสนุนเยอะมาก ๆ นั่นคือวงการกีฬาและความบันเทิงครับ วงการกีฬาเป็นวงการที่เงินสะพัดสูงมาก ๆ ไม่ว่าจะค่าลิขสิทธิ์ ค่าสปอนเซอร์ ค่าสินค้าและของที่ระลึกจากสโมสรกีฬาต่าง ๆ และนอกจากเรื่องเงินสะพัดแล้ว เรื่องแฟนกีฬาก็เป็นเรื่องที่ไม่พูดถึงไม่ได้ครับ สโมสรกีฬาชื่อดังหลายแห่งมีผู้ติดตามทั่วโลกในระดับหลายสิบล้านคน ไม่ว่าจะเป็นกีฬาอย่างฟุตบอล บาสเกตบอล รถแข่ง F-1 หรือแม้กระทั่ง E-Sports เหล่านี้ล้วนเป็นกีฬาที่ได้รับความนิยมไปทั่วโลกครับ จึงปฏิเสธไม่ได้เลยว่าวงการกีฬาเป็นวงการที่น่าจับตามองไม่น้อยครับ

แต่ภายในวงการกีฬาเองก็ยังมีข้อจำกัดหลาย ๆ อย่างโดยเฉพาะในฝั่งแฟนกีฬาครับ ข้อจำกัดที่ว่าคือแฟนกีฬาไม่สามารถมีส่วนร่วมกับสโมสรกีฬาที่ตนเองสนับสนุนได้มากเท่าที่ควร นั่นคือระยะห่างระหว่างสโมสรและแฟนคลับมีมากเกินไป วันนี้ผมจะพาทุกคนมาทำความรู้จักกับโปรเจกต์คริปโตเคอร์เรนซีโปรเจกต์หนึ่ง ที่ประยุกต์ใช้เทคโนโลยีบล็อกเชนเพื่อลดช่องว่างระหว่างสโมสรและแฟนคลับ ให้แฟนคลับมีส่วนร่วมตัดสินใจกับสโมสรได้มากยิ่งขึ้น และยังช่วยให้แฟนคลับสามารถถือครองโทเคนบางอย่างที่ใช้เป็นตัวแทนของสโมสรได้อีกด้วย มาทำความรู้จักกับ Chiliz กันครับ

What is Chiliz?

Chiliz เป็นโปรเจกต์คริปโตเคอร์เรนซีที่ถูกสร้างขึ้นมาสำหรับวงการกีฬาโดยเฉพาะครับ โดยมีเป้าหมายเพื่อให้ผู้คนในวงการกีฬาสามารถมีส่วนร่วมกับสโมสรที่ตนเองสนับสนุนได้โดยตรง โดยอาศัยเทคโนโลยีบล็อกเชนเข้ามาช่วย โดยแฟนคลับสโมสรกีฬาสามารถมีส่วนร่วมในการกำหนดทิศทางแนวการดำเนินงานของสโมสรได้ครับ

โปรเจกต์ Chiliz ถูกก่อตั้งในปี 2018 โดย Alexandre Dreyfus โดยคุณ Alexandre เป็นนักธุรกิจที่มีประสบการณ์ในวงการเทคโนโลยีมาอย่างยาวนาน โดยคุณ Alexandre เล็งเห็นถึงปัญหาบางอย่างในวงการกีฬาครับ ย้อนกลับในไปอดีต การที่แฟนคลับสโมสรกีฬาจะมีส่วนร่วมกับการดำเนินงานต่าง ๆ ของสโมสร ถือเป็นเรื่องที่ยากมาก ๆ ครับ ยกตัวอย่างสโมสรฟุตบอลส่วนใหญ่มีสถานะเป็นบริษัทเอกชน อำนาจการตัดสินใจเกือบทั้งหมดขึ้นอยู่กับประธานสโมสรและบอร์ดบริหาร แฟนบอลจะทำได้ก็เพียงแค่ก่อตั้งชุมชนแฟนคลับ และอาจจะมีการบริจาคเงินให้กับสโมสร แลกกับปากเสียงในการออกความคิดเห็น จะมีสโมสรฟุตบอลเพียงส่วนน้อยที่มีการจดทะเบียนซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์ เช่น แมนเชสเตอร์ ยูไนเต็ด, โบรุสเซีย ดอร์ทมุนด์, อาแอส โรม่า, ยูเวนตุส, หรือโอลิมปิก ลียง ซึ่งแฟนคลับสโมสรเหล่านี้สามารถสนับสนุนสโมสรที่ตนเองชื่นชอบด้วยการลงทุนในหุ้นของสโมสร และมีสิทธิออกความคิดเห็นได้ แต่ก็ไม่ใช่แฟนบอลทั่วโลกจะสามารถทำได้ครับ ข้อจำกัดสำคัญของการลงทุนในหุ้นสโมสรคือ ถ้าไม่ใช่ประชาชนของประเทศนั้น ๆ การลงทุนในหุ้นดังกล่าวจะมีขั้นตอนที่ยุ่งยากมาก ๆ และมีค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง ทำให้แฟนคลับกีฬาในหลายประเทศทั่วโลกไม่สามารถสนับสนุนสโมสรที่ตนเองชอบผ่านช่องทางนี้ได้ครับ

จึงเป็นที่มาของโปรเจกต์ Chiliz ที่ต้องการให้แฟนกีฬาทั่วโลกสามารถมีส่วนร่วมสนับสนุนสโมสรที่ตนเองชื่นชอบได้อย่างไร้พรมแดน โดยในปัจจุบัน Chiliz จับมือเป็นพันธมิตรร่วมกับสโมสรกีฬาชั้นนำของโลกหลายแห่ง โดยเริ่มต้นจากกีฬาฟุตบอล หลังจากนั้นก็ขยายฐานการใช้งานมายังกีฬาบาสเกตบอล, เบสบอล, รถแข่ง F-1 และ NASCAR, และล่าสุด มีการเจาะตลาด E-sports แล้วครับ

Chiliz เป็นโปรเจกต์ที่เชื่อมต่อสโมสรกีฬาเข้ากับฐานแฟนคลับ โดยทำหน้าที่เป็นตัวกลางเพื่อให้สโมสรกีฬา “ขาย” สิทธิในการตัดสินใจบางอย่างที่เกี่ยวข้องกับสโมสรให้กับผู้คนที่สนใจ โดยใช้บล็อกเชนและคริปโตเคอร์เรนซีเป็นตัวกลางครับ ยกตัวอย่างเช่น ซึ่งสิทธิดังกล่าวส่วนใหญ่ในปัจจุบันจะอยู่ในส่วนงานออกแบบเป็นหลักครับ เช่น โหวตลายชุดแข่งเหย้า-เยือน, โหวตลายรถบัสสโมสร, หรือโหวตชื่อสนามซ้อม เป็นต้นครับ

Ecosystem

Socios.com

เป็นแพลตฟอร์มที่เป็นตัวกลางให้ผู้ที่มีสิทธิในการโหวตแสดงความคิดเห็น ได้ออกเสียงโหวตให้กับสโมสรที่ตัวเองมีสิทธิโหวต โดยสิทธิดังกล่าวจะขึ้นอยู่กับสิ่งที่เรียกว่า fan token ซึ่งเป็นโทเคนดิจิทัลบนบล็อกเชนของ Ethereum ที่จะแสดงถึงสิทธิของผู้ใช้งานครับ โดยสโมสรกีฬา 1 สโมสร จะมี fan token เป็นของตัวเอง 1 ตัว ซึ่งส่วนใหญ่ก็จะใช้ชื่อย่อตามตัวย่อของสโมสรครับ เช่น ACM ของเอซี มิลาน, LUFC ของลีดส์ ยูไนเต็ด, หรือ NAP ของนาโปลี โดยผู้ใช้งานสามารถซื้อ fan token ของสโมสรกีฬาที่ต้องการภายใน Socios.com และถือครองไว้ ระหว่างนั้นก็จะมีสิทธิในการโหวตครับ รวมถึงบางสโมสรจะมีสิทธิพิเศษให้สำหรับผู้ถือครอง fan token เหล่านี้ด้วยครับ เช่น ที่นั่งโซน VIP ในวันแข่งขัน, ส่วนลดของที่ระลึกสโมสร, หรือเสื้อแข่งของนักกีฬาคนดัง พร้อมลายเซ็น เป็นต้น นอกจากนี้ผู้ใช้งานสามารถซื้อคริปโตเคอร์เรนซีด้วยสกุลเงิน fiat ภายใน Socios.com ได้ ผ่านช่องทางอย่างเช่น Visa, MasterCard, หรือ Skrill ได้ และสามารถซื้อ-ขาย fan token ภายใน Socios.com ได้เลยครับ ในปัจจุบัน Socios.com ให้บริการในรูปแบบแอปพลิเคชัน ซึ่งสามารถดาวน์โหลดทั้งจาก App Store และ Play Store ครับ

อีกหนึ่งฟีเจอร์ที่น่าสนใจของ Socios.com คือฟีเจอร์ Token Hunt ซึ่งนำเทคโนโลยี augmented reality (AR) มาใช้ครับ ตัวฟีเจอร์ถูกสร้างขึ้นมามีลักษณะคล้ายคลึงกับเกม Pokemon Go! ซึ่งเป็นเกมมือถือที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากในช่วงเวลาหนึ่ง หลักการคือผู้เล่นจะต้องแข่งกันตามหาโทเคนดิจิทัลภายในแอปพลิเคชันซึ่งใช้เทคโนโลยี AR ในการผสมผสานโลกจริงเข้ากับเกมครับ

Chiliz Exchange

เป็นกระดานเทรดแบบกระจายศูนย์ของระบบนิเวศของ Chiliz ครับ โดยผู้ใช้งานสามารถซื้อ-ขาย fan token รวมถึง CHZ ซึ่งเป็นโทเคนประจำระบบนิเวศของ Chiliz หรือสามารถฝากคู่โทเคน CHZ กับ fan token ตัวใดตัวหนึ่ง หรือโทเคนหลักอื่น ๆ ภายในโลกคริปโตเคอร์เรนซี เช่น BTC หรือ USDT เพื่อเป็นสภาพคล่องให้กับโปรโตคอล แลกกับส่วนแบ่งค่าธรรมเนียมการเทรดของกระดานเทรดได้ครับ

Chiliz Chain

ในจุดเริ่มต้น Chiliz เป็นโปรเจกต์ที่ทำงานอยู่บนบล็อกเชนของ Ethereum ครับ แต่หลังจากนั้นก็มีแนวคิดที่จะแยกออกมาเป็นบล็อกเชนของตนเอง จึงทำการปรับปรุง (fork) BNB Chain ของ Binance ให้เป็นรูปแบบที่เหมาะสมกับ Chiliz และตั้งชื่อว่า Chiliz chain และในปัจจุบันก็ได้พัฒนาเป็น Chiliz chain ในเวอร์ชัน 2.0 แล้วครับ โดยทีมพัฒนาของ Chiliz มีเป้าหมายให้ Chiliz chain เป็นบล็อกเชนชั้นนำในด้านกีฬาและความบันเทิงครับ Chiliz chain เป็นบล็อกเชนที่มีลักษณะ EVM compatible กล่าวคือตัวบล็อกเชนสามารถใช้งานฟังก์ชัน smart contract ที่ถูกเขียนขึ้นบนบล็อกเชนของ Ethereum ได้ครับ

Tokens

CHZ

เป็นโทเคนประจำแพลตฟอร์ม Chiliz ครับ โดยมีตัวตนอยู่บนบล็อกเชนของ Ethereum ในรูปแบบ ERC-20 และ Binance Chain ในรูปแบบ BEP-2

ความต้องการ CHZ จะมาจากสองส่วนหลัก ๆ ส่วนแรกคือใช้ชำระค่าธรรมเนียมธุรกรรมภายในบล็อกเชนของ Chiliz และอีกส่วนจะมาจากความต้องการ fan tokens ครับ การซื้อ fan tokens ภายในแพลตฟอร์ม CHZ จะต้องซื้อด้วย CHZ เท่านั้น ในขณะเดียวกันการขาย fan tokens ก็จะได้รับ CHZ กลับมาครับ และอาจจะมีการใช้งานเพิ่มเติมตามแต่ข้อตกลงกับพันธมิตรของ Chiliz ยกตัวอย่างเช่นในอนาคตผู้ใช้งานจะสามารถซื้อตั๋วเข้าชม Ultimate Fighting Championship (UFC) ด้วย CHZ ผ่านแพลตฟอร์ม Chiliz ครับ ซึ่งก็จะช่วยเพิ่มความต้องการให้กับโทเคนได้พอสมควร อ้างอิงจาก CoinGecko ในปัจจุบัน (สิงหาคม 2023) CHZ มีมูลค่าตลาดอยู่ที่ประมาณ 421 ล้านดอลลาร์สหรัฐ สูงเป็นอันดับที่ 88 ในบรรดาคริปโตเคอร์เรนซีทั้งหมดครับ

Fan Tokens

เป็นโทเคนที่ถูกสร้างขึ้นสำหรับทุก ๆ สโมสรกีฬาที่จับมือเป็นพันธมิตรร่วมกับ Chiliz ครับ ปริมาณอุปทานสูงสุดของแต่ละโทเคนจะถูกกำหนดไว้ตั้งแต่วันที่เริ่มต้นจับมือเป็นพันธมิตร fan tokens เป็นโทเคนที่แสดงถึงสิทธิในการโหวตแสดงความคิดเห็นของสโมสร การถือครอง fan token ของสโมสรใดสโมสรหนึ่ง จะได้รับสิทธิในการโหวตเฉพาะสโมสรนั้น ๆ เท่านั้น

ความต้องการ fan tokens จะมาจากสองส่วนหลัก ๆ ครับ ส่วนแรกคือสิทธิประโยชน์ที่เกี่ยวข้องกับสโมสรกีฬา เช่นสิทธิในการโหวตหรือเข้าถึงสินค้าหรือสิทธิพิเศษต่าง ๆ ตามที่กล่าวไปข้างต้น และอีกส่วนคือการทำ fan token offering (FTO) ซึ่งเป็นการระดมทุนคริปโตเคอร์เรนซีในรูปแบบเดียวกันกับ initial coin offering (ICO) แต่ใช้ fan tokens เป็นตัวกลางในการลงทุนครับ กลไก FTO ถูกสร้างขึ้นมาสำหรับการเปิดขาย fan token สำหรับสโมสรกีฬาสโมสรใหม่ที่เพิ่งจับมือเป็นพันธมิตรกับ Chiliz และต้องการระดมทุนผ่านการขาย fan token ของตนเองครับ ซึ่งประวัติการระดมทุนผ่าน FTO ถือว่าน่าสนใจไม่น้อยครับ เมื่อสโมสรฟุตบอลชื่อดังจากอิตาลีอย่างเอซี มิลาน เปิดระดมทุนโทเคน ACM ของตนเองผ่าน FTO และสามารถระดมทุนได้มากถึง 6 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ภายใน 30 นาทีแรกของการเปิดระดมทุนครับ และ Chiliz เปิดเผยว่าในปี 2020 FTO สามารถสร้างรายได้กว่า 30 ล้านดอลลาร์สหรัฐครับ

นอกจากนี้ Chiliz ยังมีกลไกการ burn fan tokens เพื่อลดปริมาณอุปทานของโทเคนเหล่านี้ด้วยครับ โดยกลไกการ burn จะถูกตั้งขึ้นตามเงื่อนไขเฉพาะของแต่ละสโมสร ยกตัวอย่างเช่นสโมสรฟุตบอลชื่อดังจากสเปนอย่างบาร์เซโลนา มีกลไกการ burn โทเคน FCB ของตนเอง โดยในทุก ๆ ประตูที่ทีมยิงได้ จะ burn 20,000 โทเคน และในแต่ละแมตช์ ถ้าหากชนะ จะ burn เพิ่มอีก 40,000 โทเคนเป็นต้นครับ

สำหรับใครที่อยากจะศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับ fan tokens เพิ่มเติม สามารถเข้าไปดูข้อมูลได้ที่ FanTokenRank ได้ครับ

Locker Tokens

ใน Socios จะมีฟีเจอร์ที่เรียกว่า locker room อยู่ครับ ฟีเจอร์นี้มีไว้สำหรับสโมสรกีฬาที่อาจจะจับมือเป็นพันธมิตรกับ Chiliz ในอนาคต ว่ามีความต้องการ fan tokens ของสโมสรแต่ละสโมสรมากน้อยแค่ไหนครับ ซึ่ง locker room ของแต่ละสโมสรจะถูกเปิดเป็นเวลา 120 วัน ในระหว่างนั้นผู้ใช้งานสามารถล็อก CHZ บน Socios เพื่อแลกกับ locker tokens ซึ่งเป็นโทเคนที่เปรียบเสมือนตั๋วแลก fan token ครับ ถ้าหากในอนาคต สโมสรที่เราซื้อ locker token เอาไว้ สร้าง fan token ขึ้นมาจริง ๆ เราจะสามารถแลก locker token เป็น fan token ได้ในอัตราส่วน 1:1 ครับ นอกจากนั้นผู้ใช้งานจะได้รับ 10% ของมูลค่า CHZ ที่ถูกล็อกไว้เพิ่มเติมอีกด้วยครับ แต่ถ้าหากสโมสรไม่ได้สร้าง fan token ผู้ใช้งานก็จะได้รับ CHZ ที่ล็อกไว้คืนครับ

NFT

Chiliz จับมือเป็นพันธมิตรกับ Enjin และ Chainlink (อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับ Enjin ได้ที่นี่ และ Chainlink ได้ที่นี่) เพื่อสร้างระบบนิเวศของ NFT บนแพลตฟอร์ม Chiliz ครับ ด้วยเทคโนโลยีของ Enjin ทำให้ Chiliz สามารถสร้าง (mint) NFT บนแพลตฟอร์มของตัวเองได้ และด้วยเทคโนโลยีของ Chainlink ทำให้ Chiliz สามารถสร้าง NFT ได้ในทันที (real time) ซึ่งช่วยให้ Chiliz สามารถสร้าง NFT เพื่อตอบสนองกับเหตุการณ์ต่าง ๆ ในโลกความเป็นจริงได้ในทันทีทันใดครับ ยกตัวอย่างเช่นถ้าหากมีนักฟุตบอลคนหนึ่งยิงประตูได้ครบ 100 ประตูในชีวิตค้าแข้ง จังหวะที่ยิงประตูที่ 100 ได้ Chiliz จะสามารถผลิต NFT ที่เป็นคอลเลกชันพิเศษสำหรับเหตุการณ์ดังกล่าวได้ในทันที นอกจากนี้ NFT ของแต่ละสโมสรยังสามารถนำไปผูกกับสิทธิพิเศษต่าง ๆ ได้อีกด้วยครับ เช่นสิทธิในการเข้าถึงห้อง VIP ภายในสนามแข่ง เป็นต้น

Binance Partnership

Binance เป็นทั้งนักลงทุนและพันธมิตรของ Chiliz ครับ ใครที่ใช้งานกระดานเทรด Binance บ่อย ๆ อาจจะสังเกตุเห็นว่า Binance เปิดให้เทรด fan tokens ของ Chiliz แทบจะทุกโทเคน และลิสต์โทเคนเหล่านี้ค่อนข้างไว (ในขณะที่กระดานเทรดอื่น ๆ แทบจะไม่มีโทเคนเหล่านี้เลย) นอกจากนี้ fan tokens บางส่วนเช่น PSG และ JUV ยังเปิดให้เข้าถึงผ่าน Binance Launchpool ซึ่งเป็นแพลตฟอร์มที่เปิดให้ผู้ใช้งานวาง (stake) โทเคนที่มีอยู่ เช่น BNB หรือ BUSD เพื่อรับผลตอบแทนเป็นโทเคนใหม่เช่น fan tokens ตามที่กล่าวไปครับ

Roadmap

More Partners

การที่แพลตฟอร์มของ Chiliz มีมูลค่าเพิ่มขึ้น ก็เพราะมีการจับมือเป็นพันธมิตรกับสโมสรกีฬาชั้นนำเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ครับ ซึ่ง Chiliz เองก็หาพันธมิตรเป็นสโมสรกีฬาชื่อดังอย่างต่อเนื่อง โดยล่าสุดกำลังจะเปิดระดมทุน FTO กับสามสโมสรฟุตบอลอย่างเบนฟิก้าซึ่งเป็นสโมสรฟุตบอลชื่อดังจากโปรตุเกส, ริเวอร์ เพลท จากอาร์เจนตินา, และพัลไมรัสจากบราซิลครับ

More Campaigns

นอกจากการเดินหน้าจับมือเป็นพันธมิตรกับสโมสรกีฬาชั้นนำแล้ว Chiliz ยังมีแนวคิดเพิ่มความหลากหลายของการใช้งานโทเคนทั้งหมดภายในระบบนิเวศอีกด้วยครับ ตัวอย่างที่ชัดเจนคือการจับมือกับ Serie A ซึ่งเป็นลีกฟุตบอลสูงสุดของประเทศอิตาลี ในการใช้เทคโนโลยี NFC chip เพื่อติดชิปที่ลูกฟุตบอล จากนั้นสร้าง NFT ที่เป็นตัวแทนของลูกฟุตบอลเหล่านี้ และใช้ Gameused ซึ่งเป็นแอปพลิเคชันบนบล็อกเชน Chiliz ที่สามารถเก็บโมเมนต์สำคัญในประวัติศาสตร์กีฬาเอาไว้บนบล็อกเชนได้ โดยการจับมือครั้งนี้จะช่วยให้ผู้ใช้งาน Chiliz ที่ถือครอง NFT ลูกฟุตบอล ได้ครอบครองโมเมนต์การแข่งขันดังกล่าวภายในโทรศัพท์มือถือของตนเองครับ (อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับโปรเจกต์ดังกล่าวได้ที่นี่)

Concerns

Irrationality

ความคลั่งไคล้ในกีฬาของผู้คนเป็นเรื่องที่คาดเดาได้ยาก และหลายครั้งไม่มีเหตุผลครับ เราจะเห็นเหตุการณ์ที่แฟนบอลตัวยงของสโมสรฟุตบอล เดินทางไปเชียร์ทีมที่ตัวเองรัก ถึงแม้จะต้องเดินทางหลายร้อยหรือแม้กระทั่งหลายพันกิโลเมตร และทราบดีว่าสโมสรที่ตนเองเชียร์จะมีโอกาสชนะเพียงน้อยนิด แฟนบอลเหล่านี้ก็พร้อมที่จะเดินทางไปสนับสนุนถึงขอบสนามครับ หรือประเด็นที่สินค้าที่หายาก เช่นรองเท้าสตั๊ดของนักเตะชื่อดัง ในแมตช์ที่ลงเล่นเป็นนัดที่ 1,000 หรือเสื้อแข่งชุดที่ได้แชมป์ สินค้าหายากเหล่านี้มีราคาพุ่งทะยานไปหลายร้อยหลายพันเท่าเมื่อเทียบกับรองเท้าหรือเสื้อในราคาปกติครับ ต้องยอมรับว่าความคลั่งไคล้ของแฟนกีฬาเหล่านี้ทำให้มูลค่าสินค้าที่เกี่ยวข้องกับสโมสรเฟ้อไปไม่น้อยเลยครับ ซึ่งผมเชื่อว่า fan tokens หรือ NFT ในระบบนิเวศของ Chiliz ก็คงจะมีลักษณะไม่แตกต่างจากไปสินค้าในโลกความเป็นจริง

แน่นอนครับว่าราคาสินค้ามีขึ้นย่อมมีลง ในวันใดวันหนึ่งที่สโมสรเกิดการเปลี่ยนแปลง ไม่ว่าจะฟอร์มแย่ลง หรือนักเตะชื่อดังย้ายออกไป มูลค่าของสินค้ากีฬาที่เคยพุ่งสูงขึ้นมาก ๆ ก็พร้อมที่จะกลับลงมาจุดเดิม หรือในบางครั้งอาจจะต่ำกว่าจุดที่เคยอยู่ก็เป็นได้ ถ้าหากเกิดเหตุการณ์อย่างเช่นตกชั้นหรือมีปัญหาด้านการเงิน ดังนั้นคนที่อยากมีส่วนร่วมกับ fan tokens หรือ NFT บน Chiliz ควรจะรับรู้ถึงความผันผวนของราคา ที่ไม่ได้เกิดขึ้นจากผลประกอบการของสโมสรกีฬาโดยตรง แต่เกิดจากปัจจัยอื่น ๆ เช่น นักกีฬาคนดังของทีม หรือผลการแข่งขันในช่วงเวลานั้น ๆ

Regulation

คริปโตเคอร์เรนซีหลาย ๆ โปรเจกต์ในปัจจุบันกำลังเผชิญความเสี่ยงจากการถูกควบคุมจากหน่วยงานของหลาย ๆ ประเทศครับ โดยเฉพาะ U.S. Securities and Exchange Commission (SEC) ซึ่งเป็นหน่วยงานกำกับดูแลตลาดหลักทรัพย์ของสหรัฐอเมริกา ที่กำลังเดินหน้าออกนโยบายควบคุมการซื้อขายคริปโตเคอร์เรนซี โดยมีเหตุผลว่าสินทรัพย์ดิจิทัลหลายตัว มีลักษณะที่คล้ายกับตราสารทุน (หุ้น) ครับ ซึ่ง fan tokens ของ Chiliz ก็มีลักษณะคล้ายคลึงกับหุ้นอยู่พอสมควร โทเคนเหล่านี้สามารถถูกซื้อขายเพื่อคาดหวังกำไรที่จะเกิดขึ้นในอนาคตได้ และการถือครองโทเคนจะได้รับสิทธิในการออกเสียงเพื่อกำหนดทิศทางความเป็นไปของสโมสรกีฬา (ถึงแม้หลัก ๆ แล้วจะอยู่ในด้านงานออกแบบเป็นหลักก็ตาม) ดังนั้น ถึงแม้ในปัจจุบัน CHZ และ fan tokens จะยังไม่ถูกเพ่งเล็งจาก SEC แต่ก็ต้องยอมรับว่าโทเคนเหล่านี้มีความเสี่ยงอยู่พอสมควรเลยครับ

Summary

Chiliz ถือว่าตอบโจทย์แฟนกีฬาได้ตรงจุดครับ ปัญหาที่แฟน ๆ เจอในก่อนหน้านี้คือ พวกเขาไม่สามารถมีส่วนร่วมกับสโมสรกีฬาที่ตนเองชื่นชอบได้เท่าที่ควร เพราะไม่ใช่สโมสรกีฬาทุกแห่งจะจดทะเบียนเป็นบริษัทมหาชน ดังนั้นจึงเป็นเรื่องที่ค่อนข้างยากที่แฟนกีฬาจะเข้าไปมีส่วนร่วมกับสโมสร นอกเสียจากการซื้อของที่ระลึกของสโมสรครับ Chiliz เข้ามาแก้ไขปัญหาด้วยการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีบล็อกเชน ที่ช่วยลดระยะห่างระหว่างสโมสรกีฬาและแฟนคลับให้ใกล้ชิดยิ่งขึ้น ผ่านสิ่งที่เรียกว่า fan tokens ซึ่งเป็นโทเคนบนบล็อกเชนที่แสดงถึงสิทธิในการโหวตแสดงความคิดเห็นในเรื่องต่าง ๆ ของสโมสรครับ ซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่เคยทำได้มาก่อน และโทเคนเหล่านี้ในปัจจุบันก็มีมูลค่า และเปิดให้ซื้อขายผ่านกระดานเทรดชั้นนำอย่าง Binance ได้ครับ

ถึงแม้ fan tokens จะดูเป็นโทเคนที่มีประโยชน์ และสามารถเติบโตต่อได้ในอนาคต แต่ก็ยังมีข้อควรระวังสำหรับคนที่สนใจลงทุนในโทเคนเหล่านี้ครับ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องความผันผวนของราคา ซึ่งไม่ได้ขึ้นอยู่กับสภาวะตลาดคริปโตเคอร์เรนซีเพียงอย่างเดียว แต่ขึ้นอยู่กับผลการแข่งขัน รวมถึงข่าวสารจากสโมสรกีฬาที่เป็นเจ้าของโทเคนเหล่านี้ด้วยครับ ต่อให้ตลาดคริปโตจะเข้าสู่ช่วงกระทิงนานแค่ไหน แต่ถ้าสโมสรมีผลการแข่งขันที่ไม่ดี หรือมีข่าวแย่ ๆ ออกมา ผมเชื่อว่าราคาของ fan token ของสโมสรนั้น ๆ ก็พร้อมจะปรับตัวลงได้ในทันทีครับ ยังไม่รวมถึงความเสี่ยงในการถูกกำกับดูแลจากหน่วยงานกำกับดูแลของแต่ละประเทศ เนื่องจากลักษณะของโทเคนที่มีความคล้ายคลึงกับหุ้นอยู่พอสมควร ทำให้ fan tokens มีความเสี่ยงไม่น้อยที่จะถูกควบคุมจากหน่วยงานกำกับดูแลเหล่านี้ครับ

แต่ถึงแม้จะมีความเสี่ยงตามที่ได้กล่าวไปข้างต้น Chiliz และ fan tokens ก็ได้พิสูจน์ตัวเองมาในระดับหนึ่งแล้วว่าเป็นโทเคนดิจิทัลที่มีการใช้ประโยชน์ได้จริง ไม่ว่าจะเป็นสิทธิพิเศษต่าง ๆ ของสโมสรกีฬา หรือสินค้าคอลเลกชันพิเศษครับ ต้องติดตามต่อไปว่าในอนาคต Chiliz และ fan tokens จะมีการใช้งานที่หลากหลายขึ้นจากในปัจจุบันมากน้อยแค่ไหน ถ้าหากมีการใช้งานที่เพิ่มขึ้น มูลค่าของตัวโปรเจกต์ก็จะเพิ่มขึ้นตามแน่นอนครับ

Further Read:

• Official Website: https://www.chiliz.com/
• Socios: https://www.socios.com/
• Official Medium: https://medium.com/@chiliz
• Chiliz Chain 2.0: https://www.chiliz.com/chiliz-chain-2-0-a-home-for-web3-in-sports-entertainment/
• FanTokenRank: https://fantokenrank.com/en/