หลังจากที่คุณทองมา วิจิตรพงศ์พันธุ์ ทำงานที่ร้านขายถังน้ำแข็งที่ชลบุรี ชายฝั่งทะเลตะวันออกของไทย ก็ได้ย้ายไปเป็นช่างทองที่กรุงเทพฯ ระหว่างนั้นก็เรียนภาคค่ำไปด้วยจนจบ ม.ศ.3 และสอบเข้าเรียนคณะวิศวกรรมศาสตร์ที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย หลังเรียนจบก็ทำงานด้านวิศวกรรมก่อสร้างในหลายโครงการ ก่อนที่จะผันตัวมาเป็นผู้รับเหมาช่วงเอง ใน ปี พ.ศ. 2536 ได้ก่อตั้งบริษัทพฤกษาขึ้น ซึ่งเป็นบริษัทอสังหาฯ ที่ใหญ่ที่สุดของประเทศไทย เป็นบริษัทที่มีชื่อเสียงในด้านการสร้างทาวน์เฮาส์สำเร็จรูป ในราคามิตรภาพ

บริษัทพฤกษาเรียลเอสเตทจำกัดก่อตั้งในปี พ.ศ. 2536 และเข้าสู่ตลาดหลักทรัพย์ฯ เป็นบริษัทมหาชนในปี พ.ศ. 2548 เพื่อประกอบธุรกิจพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ในประเทศไทย ทั้งทาวน์เฮาส์ บ้านเดี่ยว อาคารชุด และมีโรงงานพรีคาสท์ถึง 7 แห่งในจังหวัดปทุมธานี ทั้งบุกตลาดสร้างบ้านโดยคำนึงถึงกำลังซื้อของลูกค้าทุกระดับไม่ว่าน้อยหรือมาก และในปี พ.ศ. 2559 ได้จัดตั้งบริษัท พฤกษา โฮลดิ้ง จำกัด (มหาชน) เพื่อเพิ่มความคล่องตัวในการขยายธุรกิจใหม่ ๆ ตามแผนกลยุทธ์ระยะยาวของบริษัท

Company DNA: พฤกษา โฮลดิ้ง

บทสัมภาษณ์นี้จะโฟกัสไปที่การพยายามทำความเข้าใจ DNA ของบริษัท ขณะนี้เราพอจะมีข้อมูลเบื้องต้นของบริษัทแล้ว เราต้องการจะเจาะลึกลงไปว่าสิ่งใดเป็นแก่นที่สร้างความแตกต่างให้พฤกษา

การปฏิวัติการออกแบบทาวน์เฮ้าส์

สมัยก่อนการทำทาวน์เฮาส์บ้านจัดสรรจะทำหน้ากว้าง 4 เมตร แต่ทางเราบอกผู้ออกแบบว่าให้ออกแบบหน้ากว้าง 6 เมตรเลย หน้าบ้านที่กว้างกว่าจะเป็นตัวดึงดูดลูกค้าเพราะมีเนื้อที่กว้างกว่า และมากกว่านั้นผมยังเปลี่ยนหลังคาจากกระเบื้องลอนคู่เป็นซีแพคโมเนียทั้งหลังเลย เพราะสวยและทนกว่า

สมัยก่อนใช้เสาก่อกับอิฐทำผนัง แต่ผมก็เปลี่ยนไปใช้ทัลนอลฟอร์มแทน (ทัลนอลฟอร์มเป็นระบบโครงสร้างที่เทคอนกรีตผนังที่สามารถทำได้ครั้งละวัน เป็นการผสมผสานความเร็ว คุณภาพ และความถูกต้องในการก่อสร้างซึ่งทำได้ทั้งที่โรงงานและที่ไซด์งานด้วย ผลออกมาก็จะเป็นคอนกรีตเสริมเหล็ก จะต้องตกแต่งเพียงเล็กน้อย)

พนักงานผมประเมินราคาที่ควรขายบ้านไว้ที่ 350,000 บาท แต่ผมคิดว่าต่อให้เราขาย 330,000 บาทก็ยังได้กำไร ดังนั้นเราจึงตัดสินใจขายบ้านในราคา 330,000 บาท สร้างบ้านยังไม่ทันเสร็จทั้งหมดแต่เราก็ขายได้ 1,000 หลังในเวลา 1 เดือน เจ้าอื่นขายหลังละ 360,000– 400,000 บาท หน้าบ้านกว้างแค่ 4 เมตร แต่บ้านของเราทำหน้ากว้างถึง 6 เมตร

การขยายขนาดบ้านให้กว้างขึ้น

นวัตกรรมการสร้างบ้านในแบบของเรามีความสวยงามส่งผลให้เป็นที่สนใจต่อลูกค้า ด้วยขนาดความกว้างของหน้าบ้านถึง 6 เมตร เราก็เลยตัดสินใจขยายพื้นที่ในการสร้างบ้านเป็น 18 ตารางวา ในขณะที่เจ้าอื่นยังทำ 16 ตารางวา บ้านแต่ละหลังของเราจะมี 2 ห้องนอน มีที่จอดรถให้ เราตั้งใจจะทำบ้านที่มีคุณภาพที่ดีที่สุดให้ลูกค้า นี่ก็เป็นอีกหนึ่ง Business DNA ที่สร้างการเติบโตที่ยั่งยืนให้บริษัทของผม ถึงแม้เราจะขายบ้าน 1,000 หลังในเวลา 1 เดือน แต่ก็พบว่ารายจ่ายกับรายรับเท่ากัน (หัวเราะ)  ณ ตอนนั้นเรายังไม่รู้ว่าจะขายอย่างไรให้ได้กำไร

เรื่องราวของพัฒนาการที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องด้านการก่อสร้าง

ย้อนไปในปี พ.ศ. 2536 ตอนเราเริ่มทำโครงการแรกเราทำทาวน์เฮาส์ 1,000 หลัง ใช้ต้นทุน 400 ล้านบาท แต่ตอนนั้นเรามีเงินแค่ 10 ล้านบาท เราก็ต้องบริหารเงินให้ได้ ตอนนั้นผมคิดว่าน่าจะใช้เวลาในการก่อสร้าง 6 เดือน ซึ่งเป็นเวลาที่น้อยที่สุดในการก่อสร้าง เพราะโดยปกติแล้วจะใช้เวลา 6 เดือนถึง 1 ปี แต่ถ้าเราใช้วิธีการก่อสร้างแบบเดิมเราทำไม่ทันแน่

ผมจึงหาวิธีการสร้างบ้านแบบอื่นเพื่อลดเวลาและต้นทุน ผมจึงติดต่อบริษัททัลนอลฟอร์ม มีบริษัทซัพพลายเออร์ทัลนอลฟอร์มในเมืองไทยที่สั่งทัลนอลฟอร์มในประเทศฝรั่งเศส  ทัลนอลฟอร์มก็คือการออกแบบผนังที่มีเหล็กตั้งลงมาสองชั้นแล้วเราก็เทคอนกรีตลงไป เทคอนกรีตแค่หนึ่งวันแล้วก็แกะออก การก่อสร้างวิธีนี้ใช้เวลาประมาณสามเดือนก็เสร็จ สามารถส่งมอบบ้านให้ลูกค้าได้

Leader DNA: ทองมา วิจิตรพงศ์พันธุ์

นายจ้างถ่ายทอดหลักปฏิบัติของภาวะผู้นำ

ทำงานที่นี่ทำให้ได้เรียนรู้หลักการบริหารคนที่มีคุณค่า โดยเฉพาะที่ได้จากนายจ้างชาวไต้หวัน เนื่องจากผมยังไม่เคยทำงานรับเหมาก่อสร้างเองมาก่อน  นายจ้างชาวไต้หวันของผมได้สอนการเป็นผู้นำให้ เขาสอนว่า การที่เราจะประสบความสำเร็จด้านธุรกิจนั้น เราจะต้องบริหารจัดการ 2 อย่างซึ่งสำคัญมาก อย่างแรกคือ ถ้าพนักงานทำงานในวันที่ 1 – 15 เราจะต้องจ่ายเงินพวกเขาในวันที่ 20 และถ้าพนักงานทำงานระหว่างวันที่ 16-30 พวกเขาก็จะต้องได้รับค่าจ้างภายในวันที่ 5 ของเดือนถัดไป การจ่ายเงินให้ตรงเวลาเป็นสิ่งแรกที่จะต้องทำ อย่างที่สองเค้าสอนเกี่ยวกับหลักการปฏิบัติในการดูแลพนักงาน ถ้าพนักงานป่วย เราก็ต้องรับผิดชอบพาไปหาหมอ ซึ่งเราจะต้องเป็นผู้นำ เราต้องหาเงินมาจ่ายพนักงานให้ตรงเวลาและดูแลยามพวกเขาเจ็บป่วย

แอนดรูว์: ตอนนั้นบริษัทอื่นไม่ได้ทำแบบนี้เหรอครับ?  

ทองมา: นายจ้างชาวไต้หวันเห็นว่าผมจะมารับเหมาช่วงต่อ และผมเองก็ยังไม่เคยรับเหมางานเองมาก่อน เพราะฉะนั้นโอกาสสำเร็จมันก็น้อย เขาจึงให้หลักการความเป็นผู้นำ ซึ่งโดยรวมแล้วเขาเน้นเรื่องการดูแลทุกคนอันจะเป็นหลักการปฏิบัติที่มีคุณค่านำและไปปฏิบัติต่อไป

ซึ่งก็รวมถึงการดูแลพวกเขาในเรื่องที่อยู่อาศัย การบริหารงานและความปลอดภัย ทั้งหมดที่เริ่มทำนี้มันก็เปรียบเสมือน DNA ของบริษัท ถ้าผมเป็นผู้รับเหมางานนี้มาเอง มันก็คงเป็นเรื่องยากที่จะทำงานนี้ให้สำเร็จ แต่นายจ้างชาวไต้หวันรับงานนี้แล้วส่งต่อให้บริษัทผมโดยส่งคนมาช่วยผมหนึ่งคนแต่ที่เหลือผมก็ต้องรับผิดชอบงานทุกอย่างเอง

แอนดรูว์: หลักการปฏิบัติของผู้นำสองข้อนี้ไม่มีในตำรา คุณคิดว่ามีการสอนเรื่องนี้ใน MBA ไหมครับ 

ทองมา: ผมไม่รู้นะครับ เพราะไม่ได้เรียน MBA มา แต่มันเป็นหลักการเดียวกัน คือภาวะความเป็นผู้นำ ประการแรกคือต้องจ่ายเงินพนักงานให้ตรงเวลา ประการที่สองคือต้องดูแลพวกเขายามเจ็บป่วย มันก็ปรับใช้ได้ทุกเรื่อง เป็นหลักการง่าย ๆ ที่สามารถนำไปปรับใช้กับทุกอย่าง

แอนดรูว์: สองหลักการนี้มีคุณค่าและสำคัญมาก ๆ สำหรับพนักงาน

ทองมา: สำคัญมาก ๆ สำหรับพนักงานและสำคัญมากสำหรับผมเพราะเป็นส่วนหนึ่งในภาวะความเป็นผู้นำ ไม่เช่นนั้นก็จะเหมือนพาเค้าไปทิ้งกลางทาง หลักการเหล่านี้ฝึกให้เรามีความอดทนเวลาทำงานและประนีประนอมยืดหยุ่น ถ้าทะเลาะมีปัญหากับบริษัทนายจ้างก็อาจไม่ได้เงิน ก็จะไม่ใช่แค่ผมที่จะประสบปัญหาการเงินถ้านายจ้างไม่จ่ายเงิน ยังมีพนักงานอีกมากมายต้องประสบปัญหานี้ ถ้ามีปัญหาเรื่องความปลอดภัย พนักงานก็จะได้รับบาดเจ็บ ผมใส่ใจในทุก ๆ ด้านในธุรกิจของผม ผมใส่ใจหลักการสำคัญที่มาจากสองสิ่งนี้ที่ผมปฏิบัติมาตั้งแต่ปี 2528 จนถึงปัจจุบัน เท่ากับหลักการเหล่านี้เป็นส่วนหนึ่งของ DNA ของเราและอยู่กับเรามา 34 ปีแล้ว เรานำหลักการนี้มาใช้จนถึงปัจจุบัน

Key Takeaways

นโยบายด้านการดูแล – พื้นฐานหลักการดูแลใส่ใจของคุณทองมานั้นเรียบง่าย คือจ่ายเงินพนักงานให้ตรงเวลาและดูแลพนักงานให้ได้รับสวัสดิการที่ดี  และมุ่งมั่นในการส่งมอบบ้านคุณภาพสูงให้กับลูกค้า

คิดใหญ่ – แม้แรกเริ่มนั้นคุณทองมาจะมีเงินประมาณ 1 ล้านบาท แต่ก็ยังสามารถที่จะบริหารจัดการโครงการที่มีมูลค่า 250 ล้านบาทได้ หากมุ่งจะทำธุรกิจในต่างแดนนั้นการมีเครือข่ายความสัมพันธ์ที่ดีเป็นเรื่องสำคัญมาก

การลดเงินทุนหมุนเวียนช่วยป้องกันการขาดแคลนเงินสด – คุณทองมาลดระยะเวลาการสร้างบ้าน เพื่อเพิ่มสภาพคล่องด้านเงินสดให้กับบริษัท

ซื่อสัตย์และรับผิดชอบต่อลูกค้า – คำนึงถึงกำลังความสามารถในการซื้อของลูกค้า เพื่อหาราคาที่จะขายได้โดยไม่กระทบต่อการจ่ายเงินให้กับพนักงานในบริษัท

สร้างค่านิยมที่ดีต่อองค์กรเพื่อสร้างผลกำไรที่แข็งแกร่ง – ใช้หลักการคิดนวัตกรรมใหม่ ๆ เพื่อผสมผสานให้เกิดความสมดุลของต้นทุนที่ต่ำลงแต่คุณภาพสูงขึ้น คุณต้องรับผิดชอบกับทุกฝ่าย โดยเฉพาะลูกค้าและพนักงาน

Andrew Stotz

อ่านบทสัมภาษณ์เต็ม ๆ ได้ที่ https://becomeabetterinvestor.net/wp-content/uploads/2019/09/Business-DNA-Thongma-Vijitpongpun-Pruksa-Holding-online.pdf

**สนใจลงทุนพอร์ต All Weather Strategy พอร์ตกองทุนรวมจัดโดย Andrew Stotz ซึ่งจะช่วยให้เราได้ผลตอบแทนจากหุ้นในระยะยาว ในขณะที่ลดความรุนแรงของการขาดทุนในช่วงภาวะตลาดขาลง หากสนใจดูข้อมูลและลงทุนในพอร์ตนี้ สามารถคลิกที่นี่ https://www.finnomena.com/port/andrew/