สำหรับใครที่ลงทุนใน Cryptocurrency อยู่แล้ว Bitcoin Addict บอกได้เลยว่าการลงทุนใน DeFi นั้นเป็นการลงทุนอีกหนึ่งรูปแบบที่น่าสนใจ เพราะมันเป็นรูปแบบการลงทุนประเภทใหม่ที่ไม่เคยมีมาก่อนในประวัติศาสตร์การเงินเลยทีเดียว อันที่จริงแล้วโดยส่วนตัวอยากจะเรียกมันว่า “สนามทดลองทางระบบการเงินอันบ้าคลั่งที่สวยงาม” เพราะมันคงเป็นไปไม่ได้เลยที่จะเกิดสิ่งเหล่านี้ขึ้นได้โดยปราศจาก Cryptocurrency หากคุณสามารถทำความเข้าใจสิ่งที่บทความนี้จะบอก ไม่ใช่แค่นอกจากคุณจะมีโอกาสมากกว่าคนอื่นแล้ว สิ่งที่คุณจะได้สัมผัสคือนวัตกรรมล่าสุดของโลกการเงินเลยทีเดียว

ความรู้เบื้องต้นก่อนที่จะทำความเข้าใจการลงทุนใน DeFi

สำหรับใครที่เพิ่งเข้ามาในโลก Cryptocurrency อันที่จริงแล้ว การลงทุนใน DeFi นั้นเปรียบเสมือนบทเรียนสุดท้าย ซึ่งหากคุณคิดจะลงทุนใน DeFi คุณควรมีความเข้าใจพื้นฐานในเรื่องต่อไปนี้ก่อนครับผม

• ความรู้พื้นฐานของ Cryptocurrency
• พื้นฐานความเข้าใจและการใช้ Stablecoin
• การใช้งาน Wallet และการเก็บรักษา Private Key (สำคัญมาก ๆ)
• พื้นฐานการใช้งานเว็บซื้อขายคริปโตฯ (Exchange) ในไทย
• การใช้งาน Blockchain อื่น ๆ เช่น Binance Smart Chain (Optional)
• การ Lending & Borrowing (Optional)
• การคำนวณ Impermanent Lose (Optional)
• การใช้งานเว็บซื้อขายคริปโตฯ (Exchange) ต่างประเทศ (Optional)

หากคุณมีความรู้เหล่านี้แล้วก็ไปเริ่มกันเลยครับ

DeFi (Decentralized Finance) คืออะไร?

อันที่จริงแล้วคำว่า DeFi จริง ๆ แล้วเป็นแค่ Buzzword หรือคำที่ถูกสร้างเป็นกระแสเท่านั้นครับ โดยมันสื่อถึงการสร้างระบบการเงินในรูปแบบต่าง ๆ ที่ไม่ต้องพึ่งพาธนาคารหรือตัวกลางต่าง ๆ ซึ่งเราอาจจะมองว่า Bitcoin ก็คือ DeFi ตัวนึงก็ได้ครับ เพราะมันคือระบบการโอนเงินที่ไม่พึ่งพิงตัวกลาง

แต่เวลาที่เราพูดถึง DeFi คือ การที่เราเอ่ยถึงอะไรที่มันซับซ้อนมากกว่านั้น เช่น การสร้าง Asset การรกู้ยืมสินทรัพย์ การค้ำประกัน การแลกเปลี่ยนสิ่งอื่นใดที่มีความซับซ้อนมากกว่าแค่การโอนเงิน

ตัวอย่างเช่น

• การสร้างเหรียญ Dai ของโปรเจค MakerDao ที่นำเหรียญ Eth มาค้ำประกันเพื่อสร้างเหรียญ Dai ได้
• การกู้ยืม Digital Asset บนแพลตฟอร์ม Compound ที่ไม่ต้องพึ่งพาคนกลาง
• การแลกเปลี่ยนเหรียญบน Uniswap ซึ่งบนโลก DeFi นั้น กระแสแรงมาก เพราะผู้ใช้งานสามารถเข้าร่วมระบบเหล่านี้และได้ผลตอบแทนจากแพลตฟอร์ม DeFi ต่าง ๆ ที่อ้างอิงกับ Uniswap ได้ ซึ่งก็ต้องยอมรับว่ามันให้ผลตอบแทนที่ดีกว่าการฝากเงินในธนาคารมากนัก

ความปลอดภัยในการลงทุน DeFi

การลงทุนใน DeFi นั้นมีความปลอดภัยจาก Smart Contract ครับ ซึ่งมันคือโค้ดและเงื่อนไขที่ทำงานอยู่บน Blockchain เพราะฉะนั้นความปลอดภัยของมันคือโค้ดและโปรแกรมที่อยู่บน Blockchain

เช่น Smart Contract ที่ระบุเงื่อนไขไว้เเล้วว่าคนที่ถือ Private Key เท่านั้นจะโอนเงินออกจาก Smart Contract นี้ไปได้ มันก็จะเป็นอย่างนั้นเสมอไป ซึ่งบางที Smart Contract อาจจะกำหนดเงื่อนไขที่ซับซ้อนกว่านั้น แต่เงินของเราก็จะทำตามเงื่อนไขที่ตั้งไว้เท่านั้น และไม่มีใครถอนเงินไปจากเราได้แม้แต่ผู้สร้างระบบก็ตาม

แต่ข้อเสียของมันคือหากเป็นปัญหาใด ๆ ที่เกิดจากผู้ใช้งานทำผิดพลาดเองมันก็ไม่มีทางย้อนกลับหรือเรียกร้องอะไรจากใครได้ เพราะโปรแกรมนั้นได้ทำตามเงื่อนไขที่ระบุไว้ เช่น คุณจะโอนเงิน แต่คุณดันใส่ค่าธรรมเนียมกับเงินสลับกัน เงินของคุณก็ไปแล้วไปลับเพราะโปรแกรมเข้าใจว่าคุณตั้งใจแบบนั้น

หรือในบางกรณีก็เกิดจากความผิดพลาดเช่นกัน เพราะแม้ผู้พัฒนาจะไม่ได้ตั้งใจที่จะทำให้โปรแกรมที่เขียนไปนั้นมีข้อผิดพลาด แต่ก็มีโอกาสนั้นที่สามารถเกิดได้เช่นกัน เช่น กรณี Balancer โดน Hack จาก Deflation Token ซึ่งนักพัฒนาไม่ได้คาดไว้ หรือ การที่ MakerDao ขาย Ethereum ผิดพลาดจากการที่ Price Feed นั้นดักจับไม่ทันทำให้เกิดหนี้เสียขึ้นในระบบ สิ่งเหล่านี้ก็เป็นสิ่งที่สามารถเกิดขึ้นได้ แต่โดยทั่วไปหากคุณเล่น DeFi แพลตฟอร์มที่มีความน่าเชื่อถือและมีการใช้งานมานานปัญหาเหล่านี้จะเกิดขึ้นยากมาก

อย่างสุดท้ายคือการโดนหลอกแบบ Phising ซึ่งเป็นกรณีที่เกิดขึ้นบ่อยที่สุด เช่น การสร้างหน้าเว็บไซต์ปลอม และหลอกให้คนกรอกข้อมูล Seed word หรือ Private Key การโดน Malware ที่เปลี่ยน Adress ปลายทาง ซึ่งนั่นเป็นสิ่งสำคัญที่ต้องระวังเพราะเงินคุณอาจจะหายจำนวนทั้งหมดเลยก็เป็นได้

สรุปสั้นๆ: หากคุณลงทุนใน DeFi แบบที่ถูกต้องคุณจะมีความเสี่ยงที่เงินของคุณอาจจะเสียได้จากความผิดพลาดที่ไม่ได้ตั้งใจของผู้พัฒนา แต่จะไม่มีกรณีที่นักพัฒนาตั้งใจขโมยเงินของคุณหนีเพราะ Smart contract ไม่อนุญาตให้เขาทำแบบนั้นได้นั่นเอง

อ่านเพิ่มเติม DeFi คืออะไร? ทำความรู้จักกับโลกการเงิน ที่ไม่ต้องพึ่งธนาคาร

ตลาด DeFi 

สิ่งที่น่าสนใจคือ DeFi เป็นการพัฒนาแนวคิดทางการเงินที่เดิมทีแล้วเราจะฝากเงินเข้าไปที่ตัวกลางอย่างธนาคารสักแห่งเพื่อให้เขาเป็นคนบริหารจัดการเงินของเราตามเงื่อนไขที่เราตกลงกับธนาคาร ซึ่งเราเชื่อในธนาคารให้ดูแลเงินของเรา

แต่พอเป็น DeFi สิ่งที่ทำให้คนเชื่อและยอมโอนเงินเข้าไปนั้นคือ ความเชื่อในในโค้ดหรือ Smart Contract แทนที่จะเป็นตัวกลางอย่างธนาคาร โดยเชื่อว่ามันจะทำตามเงื่อนไขที่ตั้งไว้ในตอนแรกเท่านั้นโดยที่เปลี่ยนแปลงไม่ได้ ในวันที่เขียนบทความนี้มีคนยอมโอนเงินเข้าไปในตลาด DeFi แพลตฟอร์มต่าง ๆ มูลค่ารวมกันมากกว่า 107.03 พันล้านดอลลาร์

โอกาสและลักษณะการลงทุนใน DeFi

การลงทุนใน DeFi นั้นไม่ใช่การที่คุณเอาเงินไปซื้อเหรียญอะไรเหรียญหนึ่งแล้วรอโอกาสทำกำไรตอนที่เหรียญมันขึ้น แต่มันจะคล้ายกับการที่คุณเอาเงินไปวางแล้วได้ดอกเบี้ย เช่น การที่คุณปล่อยกู้เงินใน Compound คุณก็จะได้ค่าธรรมเนียมจากการที่มีคนกู้เงินนั้นไป ถ้าคุณนำเงินไปวางเป็นคู่เทรดใน Uniswap คุณก็จะได้ผลตอบแทนตามสัดส่วน เมื่อมีคนแลกเปลี่ยนเหรียญในคู่เทรดที่คุณวางไว้ จากค่าธรรมเนียมที่เกิดขึ้นในระบบให้แก่คุณ ซึ่งรายได้ของคุณนั้นก็จะไม่คงที่เพราะมันจะแปรผันไปตามการใช้งานที่เกิดขึ้นจริง แต่ก็แน่นอนว่าเมื่อคิดเฉลี่ยต่อปีแล้วมันสูงกว่าการฝากเงินธนาคารมาก (แล้วเราจะฝากเงินธนาคารไปทำไม?)

แต่ในแง่ความรู้ที่ต้องใช้นั้น มันอาจจะใช้ความรู้ในแง่เชิง Technical Analysis น้อยกว่าการซื้อขาย แต่ความเข้าใจในแง่เทคโนโลยีมันต้องใช้มากกว่าการซื้อขายมาก ซึ่งหากเราเข้าใจมันเราจะได้ผลตอบแทนที่น่าสนใจ ความเสี่ยงน้อย แต่แน่นอนว่านั่นก็เทียบไม่ได้กับผลตอบแทนจากการที่คุณซื้อขายเหรียญที่เสี่ยงกว่ามาก

ค่าธรรมเนียมสิ่งสำคัญก่อนลงทุนใน DeFi

DeFi นั้นทำงานด้วยระบบ Smart Contract บน Blockchain ซึ่งการที่เราจะฝากเงินเข้าไปหรือแม้แต่ถอนออกในทุก ๆ ครั้งจะต้องมีการจ่ายค่าธรรมเนียมดังนี้

ค่าธรรมเนียม (Fee) = Gas use x Gas Price

• Gas Use = ขนาดข้อมูลของ Smart Contract ซึ่งหากเป็นแค่การโอนเงินขนาดของข้อมูลอาจจะไม่ได้ใหญ่อะไร แต่ถ้าเงื่อนไขนั้นซับซ้อนขึ้นข้อมูลเหล่านั้นก็จะใหญ่ขึ้น
• Gas Price = ราคาของค่า Gas ต่อหน่วยที่คนยินดีจ่าย ซึ่งจะมีความผันผวนไปตามความหนาแน่นของเวลานั้นว่ามีคนใช้เครือข่ายเยอะเท่าใด

ค่าธรรมเนียมเป็นสิ่งสำคัญที่คุณควรจะคิดคำนวณ เพราะบางทีคุณอาจจะได้ผลตอบแทน 1,000 บาทใน 1 ปี แต่แค่ค่าธรรมเนียมถอนเข้าออกคุณก็โดนไปแล้ว 600 บาท ซึ่งอาจจะไม่คุ้มค่า โดยคุณสามารถตรวจสอบได้ว่า Gas price ในตอนนั้นมีคนใช้เยอะเท่าไรได้ที่ https://etherscan.io/gastracker

Note: สำหรับคนทุนน้อยอาจจะพิจารณาใช้ Binance Smat chain หรือ Terrachain ที่ค่าธรรมเนียมต่ำกว่ามาก

ทำความเข้าใจการลงทุนด้วยการฝาก Liquidity บน Decentralized Exchange

อันที่จริงแล้วการลงทุนใน DeFi นั้นมีหลายรูปแบบ แต่ทางเราจะขอแนะนำรูปแบบที่เป็นที่นิยมที่สุด (เพราะกำไรมันดีนั่นเอง) นั่นคือการปล่อย Liquidity บน Decentralized Exchange (DEX) แบบ AMM โดยรูปแบบของการลงทุนแบบนี้คือ การเราฝากเงินในอัตราส่วนแบบ 50:50 ลงไปในคู่เทรด ซึ่งหากมีใครที่ใช้คู่เทรดของเราในการแลกเปลี่ยนเหรียญแล้วเราจะได้ค่าธรรมเนียมที่ผู้ใช้จ่ายมานั่นเอง

ถ้าอธิบายง่าย ๆ ให้เราคิดถึงภาพ Super Rich ที่ทำธุรกิจแลกเปลี่ยนเงินตราครับ Super Rich จะมีรายได้จากค่าธรรมเนียมส่วนต่างในการแลกเปลี่ยนเงินตรา ให้เราลองคิดว่าถ้าเงินที่ Super Rich ใช้ในการแลกเปลี่ยนนั้นเป็นการหยิบยืมมาจากเรา และเราได้ค่าธรรมเนียมจากการแลกเปลี่ยนแบบ 100% โดยที่ไม่ได้โดนหักค่านายหน้าเลยแบบนั้นแหละครับ

Bitcoin Addict

ที่มาบทความ: https://bitcoinaddict.org/2021/01/29/defi-wtf-guide-book-part-1/