การลงทุนผ่านหุ้นนั้น ปัจจัยสำคัญสู่การประสบความสำเร็จนั้นเริ่มจากการเริ่มต้นเข้าใจบริษัทที่กำลังจะเข้าลงทุน คำถามต่อมาคือ…เราควรจะเริ่มต้นการทำความเข้าใจอะไรของบริษัทบ้าง? และจะสามารถวิเคราะห์บริษัทได้ด้วยเครื่องมืออะไร?

เครื่องมือสำหรับการวิเคราะห์ที่อยากนำเสนอ ได้แก่ Business Model Canvas โดยโมเดลนี้จะสร้างความเข้าใจพื้นฐานเบื้องต้นของธุรกิจ ลองนำข้อมูลแต่ละส่วนของ Business Model Canvas ไปประยุกต์ใช้ผ่านการวิเคราะห์หุ้นดูนะครับ หลังจากการวิเคราะห์หุ้น ลองถามตัวเราเองว่า เรารู้อะไร ไม่รู้อะไร ซื้อหรือขายหุ้นตัวนี้อย่างไร อะไรมีผลกระทบต่อหุ้น ไม่ว่าบวกหรือลบ ทุกอย่างจะง่ายขึ้นเมื่อเราทำความเข้าใจกับหุ้นที่กำลังจะลงทุน มาเริ่มอ่านหาความรู้กันได้เลย…

รายละเอียด Business Model Canvas

Customer Segment (กลุ่มลูกค้า)

กลุ่มลูกค้าที่บริษัทต้องการตอบสนองความต้องการ ต้องส่งมอบคุณค่า และแก้ปัญหา คือกลุ่มไหน?

Value proposition (การเสนอคุณค่า)

คุณค่าที่บริษัทกำลังจะนำเสนอ หรือส่งมอบแก่กลุ่มลูกค้า คืออะไร?

Channel (ช่องทาง)

บริษัทใช้ช่องทางอะไรในการเข้าถึง สื่อสาร นำเสนอ และส่งมอบคุณค่าแก่กลุ่มลูกค้า?

Customer Relationship (ความสัมพันธ์กับลูกค้า)

บริษัทสร้างความสัมพันธ์กับกลุ่มลูกค้า ส่งมอบคุณค่าตามรูปแบบความสัมพันธ์และวัตถุประสงค์ เพื่อเพิ่มรายได้และเพิ่มกลุ่มลูกค้าอย่างไร?

Revenue Streams (กระแสรายได้)

เงินที่กลุ่มลูกค้ายินดีจ่ายเพื่อคุณค่าที่บริษัทมอบให้ มีลักษณะอย่างไร?

Key Resources (ทรัพยากรหลัก)

ทรัพยากรอะไรที่นำมาซึ่งแก่นความสามารถหลักของธุรกิจ ทำให้ธุรกิจประสบความสำเร็จ?

Key Activities (กิจกรรมหลัก)

กิจกรรมหลักแบบไหนคือสิ่งที่บริษัททำจนประสบความสำเร็จแล้วส่งมอบคุณค่าแก่กลุ่มลูกค้า รูปแบบการดำเนินธุรกิจเป็นแก่นความสามารถหลักของธุรกิจ

Key Partner (พันธมิตรหลัก)

พันธมิตรหลักที่ให้ความช่วยเหลือสำหรับการดำเนินธุรกิจคือใคร?

Cost Structure (โครงสร้างต้นทุน)

การดำเนินธุรกิจนั้นมีต้นทุนที่จำเป็นต้องจ่ายเพื่อส่งมอบคุณค่าแก่กลุ่มลูกค้า โครงสร้างต้นทุนเป็นแบบไหน?

ตัวอย่าง วิเคราห์บริษัท CPALL (เฉพาะ 7-Eleven เท่านั้น ไม่ได้รวม MAKRO)

Customer Segment (กลุ่มลูกค้า)

ลูกค้าที่เข้ามาใช้บริการร้าน 7-Eleven ในแต่ละช่วงอายุ แต่ละสาขา มีความต้องการสินค้าและบริการที่แตกต่างกันออกไป บริษัทจึงพยายามคัดเลือกสินค้าให้เหมาะกับกลุ่มลูกค้าในแต่ละทําเลที่ตั้ง พร้อมทั้งวางแผนจัดเตรียมสินค้าและบริการให้เพียงพอกับความต้องการในแต่ละช่วงเวลาที่ลูกค้าเข้ามาใช้บริการ โดยในแต่ละทําเลจะมีช่วงเวลาขายดีที่แตกต่างกัน ทั้งกลางวัน กลางคืน วันทํางาน วันหยุด หรือแม้กระทั่งช่วงเทศกาล หรือเหตุการณ์สําคัญในแต่ละพื้นที่

Value proposition (การเสนอคุณค่า)

บริษัทเรียนรู้และติดตามการเปลี่ยนแปลงทางด้านประชากรและสังคม รวมไปถึงความต้องการและความคาดหวังที่เปลี่ยนแปลงไปของลูกค้าตลอดเวลา พฤติกรรมและรูปแบบการใช้ชีวิตของผู้บริโภคในแต่ละกลุ่มมีความสําคัญอย่างยิ่งในการใช้วางแผนผลิตภัณฑ์และบริการ การตลาด การคิดค้นพัฒนา และการคัดเลือกสินค้าและบริการที่ดี มีคุณภาพตอบสนองความต้องการของลูกค้าในแต่ละกลุ่มเป้าหมายในแต่ละพื้นที่ และทําเลที่ตั้ง เพื่อให้สามารถทันต่อแนวโน้มและการเปลี่ยนแปลงของตลาด

Channel (ช่องทาง)

ทั้งนี้ ในปี 2560 มีจํานวนร้านสาขาเปิดให้บริการทั้งสิน 10,268 สาขา (สาขาบริษัท 4,530 สาขา Store Business Partner 5,017 สาขาและอื่นๆ 721 สาขา)

Customer Relationship (ความสัมพันธ์กับลูกค้า)

การพัฒนาและยกระดับการให้บริการที่ใส่ใจและเป็นเอกลักษณ์ มีทัศนคติเชิงบวกด้านการให้บริการ (Service Mindset) เพื่อนำไปสู่การส่งมอบประสบการณ์ที่ดี น่าประทับใจ รวมไปถึงการสร้างความแตกต่างและความผูกพันในระยะยาวให้กับลูกค้าด้วยบริการที่อบอุ่น

Revenue Streams (กระแสรายได้)

ร้านค้าสะดวกซื้อ (7-Eleven) ปี 2560 กระแสรายได้เท่ากับ 302,584 ล้านบาท

Key Resources (ทรัพยากรหลัก)

ร้อยละ 70 จําหน่ายสินค้าอุปโภคบริโภคที่จําเป็นในชีวิตประจําวัน โดยแบ่งหมวดสินค้าออกเป็นอาหารและเครื่องดื่ม โดยสินค้าหลักๆ ได้แก่ เครื่องดื่ม อาหาร ผักผลไม้พร้อมทาน ขนมปัง ขนมหวาน รวมไปถึงกาแฟ All Café เป็นต้น และร้อยละ 30 เป็นสินค้าอุปโภค ไม่รวมบัตรโทรศัพท์ โดยสินค้าหลักๆ ได้แก่กลุ่มผลิตภัณฑ์ของใช้ส่วนตัว และ ของใช้ในครัวเรือน

บริษัทมีการพัฒนาห่วงโซ่คุณค่า เพื่อส่งมอบสิ่งที่ดีที่สุดให้แก่ลูกค้า ด้านการพัฒนาระบบลอจิสติกส์นั้น ในปี 2560 บริษัทมีศูนย์กระจายสินค้าขนาดใหญ่ สําหรับสินค้าอุปโภคบริโภคทั้งสิ้น 7 แห่ง สําหรับสินค้าควบคุมอุณหภูมิ 9 แห่ง และสําหรับสินค้าแช่แข็ง 2 แห่ง ครอบคลุมพื้นที่ทั่วประเทศไทย ซึ่งถือเป็นผู้ค้าปลีกที่มีพื้นที่ศูนย์กระจายสินค้ามากที่สุดในประเทศ และบริษัทยังคงให้ความสําคัญต่อการเพิ่มจํานวนศูนย์กระจายสินค้าให้รองรับการขยายตัวของร้านสาขา โดยมีการบริหารจัดการต้นทุน และพัฒนากระบวนการส่งมอบสินค้า โดยนําเทคโนโลยีระบบออโตเมชั่นมาช่วยในการจัดส่งสินค้าไปตามสายการขนส่งอย่างถูกต้องและแม่นยํา เพื่อรักษาคุณภาพของสินค้าจากผู้ผลิตไปจนถึงมือลูกค้าต่อไป

Key Activities (กิจกรรมหลัก)

กิจกรรรมหลักเริ่มต้นจากความคิดริเริ่ม ดังนี้

-ปรัชญาองค์กร (Philosophy) เราปรารถนารอยยิ้มจากลูกค้าด้วยทีมงานที่มีความสุข

-วิสัยทัศน์ (Vision) เราให้บริการความสะดวกกับทุกชุมชน

-พันธกิจ (Mission) มุ่งสร้างความผูกพันกับลูกค้า ด้วยสินค้าและบริการที่เปี่ยมด้วยนวัตกรรมพร้อมทั้งสร้างสัมพันธภาพที่ดีกับชุมชนและสังคม

นำมาสู่การคิดและปฎิบัติกิจกรรมหลักของธุรกิจ กลยุทธ์และทิศทางการดําเนินงาน

1. การขยายและพัฒนาร้านสาขาครอบคลุมและสอดคล้องกับพฤติกรรมความต้องการของลูกค้าในแต่ละพื้นที่

2. สินค้าอาหาร เครื่องดื่ม เพื่อมุ่งไปสู่การเป็นร้านอิ่มสะดวก 24 ชั่วโมงอย่างเต็มรูปแบบ

3. เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการทํางาน และสร้างประสบการณ์ที่ดีให้กับลูกค้า

4. เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการส่งมอบสินค้าและรองรับการขยายตัวเข้าสู่ยุคดิจิตัล

5. การดําเนินธุรกิจอย่างมีธรรมาภิบาลและเป็นคนดีของสังคม

Key Partner (พันธมิตรหลัก)

-เครือข่ายพันธมิตรทางธุรกิจ ทั้งภายในเครือเจริญโภคภัณฑ์ที่ครอบคลุมในหลากหลายธุรกิจ และหลากหลายประเทศ

-เครือข่ายร้าน 7- Eleven จากทั่วโลก

-บริษัทมีศูนย์กระจายสินค้าขนาดใหญ่ (“แม็คโคร”) ที่ครอบคลุมพื้นที่ทั่วประเทศ

Cost Structure (โครงสร้างต้นทุน)

1. ค่าบริหารงานร้านสะดวก

2. ค่าใช้จ่ายผลประโยชน์ตอบแทนพนักงานในการขาย

3. ค่าเช่า ค่าเสื่อมราคา และค่าตัดจำหน่าย

4. ค่าใช้จ่ายอื่นๆ เช่น ค่าโฆษณาและส่งเสริมการขาย ค่าสาธารณูปโภค และค่าใช้จ่ายในหมวดอื่นๆ อาทิ ค่าบริการค่าวัสดุสิ้นเปลือง เป็นต้น

การวิเคราะห์หุ้นนี้ ผมได้นำข้อมูลมาจากแบบ 56-1 (www.set.or.th) ซึ่งนักลงทุนสามารถนำไปประยุกต์และหาข้อมูลได้ง่าย อย่าลืมว่าการวิเคราะห์หุ้นผ่าน Business Model Canvas นั้นเป็นเพียงอีกหนึ่งวิธีการวิเคราะห์เท่านั้น ยังมีวิธีการเพิ่มเติมหลากหลายมากกว่านี้อีก นักลงทุนต้องศึกษาเพิ่มเติมสำหรับการลงทุน เพื่อที่จะประสบความสำเร็จได้ครับ

ข้อมูลอ้างอิง:
https://www.set.or.th/set/companyprofile.do?symbol=CPALL&ssoPageId=4
http://www.cpall.co.th/
https://ruchareka.wordpress.com/2017/03/19/business-model-canvas/
https://techsauce.co/tech-and-biz/business-model-canvas/

คำเตือน

ผู้ลงทุนต้องทำความเข้าใจลักษณะสินค้า เงื่อนไขผลตอบแทน และความเสี่ยงก่อนตัดสินใจลงทุน | ผลการดำเนินงานในอดีตมิได้เป็นสิ่งยืนยันผลการดำเนินงานในอนาคต | ผู้เขียนบทความนี้มิได้รับค่าตอบแทนหรือมีส่วนได้ส่วนเสียกับบริษัทที่กล่าวถึงในบทความนี้แต่อย่างใด | ข้อมูลและการคาดการณ์ที่ปรากฏในบทความนี้จัดทำขึ้นจากแหล่งข้อมูลในอดีตร่วมกับการวิเคราะห์ปัจจัยพื้นฐาน แต่ทั้งนี้ไม่อาจรับรองความสมบูรณ์แท้จริงและความแม่นยำของการวิเคราะห์ข้อมูลในอนาคตได้