เราคงเคยได้ยิน Quote อันโด่งดังที่ว่า “Cash is King”
มาวันนี้ Quote นี้ไม่สามารถใช้ได้แล้วในประเทศจีน และอาจใช้ไม่ได้ในอีกหลายๆประเทศทั่วโลกหลังจากนี้
เพราะอะไร? คำตอบคือ เพราะ Mobile Application ตัวหนึ่งที่ชื่อว่า “Alipay”
Alipay คือ Online Banking หรือธนาคารบนอินเตอร์เน็ต โดยตัว Alipay เองสามารถที่จะทำธุรกรรมการเงินต่างๆผ่านโปรแกรมบนมือถือได้เลย สามารถผูกกับบัตรเครดิต ผูกกับบัญชีเงินฝากธนาคาร เติมเงิน ถอนเงิน คล้ายๆกับ Paymeny Gateway เจ้าใหญ่ๆในโลกอย่าง Paypal หรือ เจ้าที่คนไทยรู้จักอย่าง Paysabuy
แต่สิ่งที่ Alipay มี มันมากกว่าที่คู่แข่งเจ้าอื่นๆในโลกมีครับ
ไม่น่าเชื่อนะครับ หากย้อนกลับไปเมื่อปี 2004 วันที่ Alipay เกิดขึ้นในตอนนั้น ในประเทศจีน ยังแทบจะไม่ยอมรับการใช้บัตรเครดิตในการสั่งซื้อสินค้า และประชาชนส่วนใหญ่ก็นิยมใช้เงินสดในการซื้อสินค้า
แต่ในปี 2017 มีรายงานว่า มีคนจีนใช้ Alipay ในการจ่ายเงินทำธุรกรรมทางการเงินจำนวนรวมมากกว่า 622 ล้านดาวน์โหลด ยอดการทำธุรกรรมออนไลน์ในจีนปี 2017 มีมูลค่า $15.50 Trillion โดยสัดส่วนประมาณ 50% เป็นธุรกรรมที่เกิดจาก Alipay !!
นั่นแสดงให้เห็นว่า ภายในระยะเวลา 13 ปี คนจีน มีการเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้บริการทางการเงินอย่างหน้ามือเป็นหลังมือทีเดียว
ย้อนกลับไปหน่อย Alipay ในตอนแรกเริ่ม ก่อตั้งโดยบริษัท Alibaba ของแจ็คหม่า วัตถุประสงค์หลักตอนแรกก็เพื่ออำนวยความสะดวกให้ผู้ใช้บริการ E-Commerce บนเวปไซส์ Taobao.com ทำการซื้อขายบนแพลตฟอร์มได้ง่ายขึ้น แต่เวลาผ่านมา เพื่อการปรับตัวของรูปแบบการทำธุรกิจที่เร็วขึ้น และการขยายบริการมากขึ้น จากการเห็นโอกาสที่มากกว่าเดิม ในปี 2014 Alibaba จึงโยก Alipay ไปอยู่ใต้บริษัทพี่น้องอีกบริษัทที่ชื่อ Ant Financial
ด้วยความที่ Alipay ย้ายมาอยู่ใต้ร่มเงาของ Ant Financial นี่ละ เลยทำให้ Alipay สามารถเข้าถึงผู้ใช้งานได้มากขึ้นกว่าเดิมอีก เพราะ Ant Financial ให้บริการการเงินแบบครบวงจร บริการภายใต้ Ant Financial มีตามนี้
- Alipay เอง
- Ant Fortune (เป็น wealth management application)
- Sesame Credit (เป็นระบบคำนวน Credit Scoring)
- Ant Financial Cloud (ทำระบบ Cloud Computing Service)
- Yu’E Bao (เป็นช่องทางการลงทุนออนไลน์เพื่อไปลงทุนในกองทุนประเภท money market)
- Ant Micro Loan (ให้บริการด้าน Micro Loan กับ SME และบุคคลทั่วไป)
- Zhaocaibao (แพลตฟอร์มสำหรับนักลงทุนโดยมี 3 ผลิตภัณฑ์การเงินหลักคือ P2P lending, Fund Investment,Universal insurance product)
จะเห็นว่า อาณาจักรของ Ant Financial นั้นใหญ่จริง เมื่อสิ้นไตรมาส 1/2018 มูลค่าของ Ant Financial อยู่ที่ $150 Billion ถือว่าเป็นสถาบันการเงินที่ใหญ่ที่สุดในโลกไปแล้วก็ว่าได้
ทำไมคนจีนถึงต้องใช้ Alipay?
- สามารถที่จะซื้อสินค้าจากเว็บจีนได้เกือบทั้งหมด เพราะทุกคนก็อยากเอาร้านตัวเองมาขายบน Taobao และ Tmall เลยเป็นพันธมิตรกับผู้ขายในจำนวนที่เยอะมากๆ
- ผู้ซื้อสินค้าจ่ายค่าธรรมเนียมเพียงครั้งเดียวเฉพาะตอนเติมเงินเท่านั้น Alipay ไม่คิดค่าธรรมเนียมในการชำระเงินหรือว่าซื้อสินค้าในเว็บเพิ่มเติมหลังจากนั้นเลย
- สามารถที่จะโอนเงินจาก Alipay เข้าบัญชีธนาคารจีนที่เป็นสาขาในต่างประเทศที่เราเปิดไว้ได้ง่าย
- ใช้บริการทางการเงินอื่นๆที่อยู่ในเครือของ Ant Financial ก็ได้ด้วย เช่น โอนเงินจาก Alipay ออกไปลงทุนใน money market fund บนแพลตฟอร์มของ Yu’E Bao
ในไตรมาส 1/2018 ที่ผ่านมา 23.1% ของการซื้อสินค้าทั้งหมดในจีน มาจากช่องทางออนไลน์ และโดยเกินกว่า 80% มาจาก Mobile Application
ถามว่าตัวเลขนี้เยอะไหม ลองเทียบอัตราการซื้อสินค้าออนไลน์เทียบกับรวมทุกช่องทาง ในประเทศอื่นๆกัน
- อังกฤษ 19.1%
- เกาหลีใต้ 16%
- สหรัฐฯ 9%
- เยอรมัน 7.9%
- ญี่ปุ่น 7.4%
- บราซิล 2.7%
- อินเดีย 2.2%
สำหรับไทย ข้อมูลจากศูนย์วิเคราะห์เศรษฐกิจ ทีเอ็มบี เมื่อปี 2016 พบว่า อยู่ที่ 5%
เห็นแบบนี้ ก็ต้องบอกว่า ประเทศจีน วิ่งไปสู่สังคมไร้เงินสดได้เร็วกว่าประเทศอื่นบนโลกนะครับ
ลองคิดดูแบบนี้ครับ คนจีน 622 ล้านคน ใช้ Alipay และเมื่อคนจีนกลุ่มนี้ เริ่มออกมาจับจ่ายใช้สอยซื้อสินค้าและบริการจากประเทศอื่นๆ ผู้ขายจะไม่อยากทำขายให้คนจีนหรือ? ยังไงก็ต้องขาย ดังนั้น ไม่ต้องแปลกใจว่า เราจะเห็นป้ายร้านค้ารับชำระเงินด้วย Alipay มากขึ้นเรื่อยๆ ทาง Alipay ก็ได้บอกเป้าหมายมาแล้วว่า จะไปอยู่ใน 70 ประเทศทั่วโลกให้ได้ภายในปีนี้
สิ่งที่ Alipay จะวิ่งไปไกลกว่าคู่แข่ง และน่ากลัวมากกว่าวันนี้ขึ้นไปอีกก็คือ นอกจาก Alipay จะได้ข้อมูล Big Data จากผู้ใช้บริการที่เป็นคนจีนแล้ว จะยังได้ข้อมูลจากทุกๆคนที่อยากค้าขายกับจีนด้วยเช่นกัน
ในแง่ของความปลอดภัยของระบบ Alipay เขาก็เคลมว่าของเขาความปลอดภัยสูงนะ
แต่เอาเข้าจริงๆ เราก็ไม่รู้หรอกครับว่ารัฐบาลจีน สามารถเข้าถึงข้อมูลเหล่านี้ด้มากน้อยแค่ไหน เพราะรัฐบาลเองก็ส่งเสริม และเหมือนจะสนับสนุนทุกทางให้ Tech Company ในจีน ออกมากรุยทางให้กับ SME ในประเทศ
Alipay จะเป็นโอกาส หรือ วิกฤต สำหรับประเทศอื่นนอกจากจีน เราคงยังไม่มีคำตอบ
แต่แน่นอนว่า นักท่องเที่ยวจีน พ่อค้าจีน จะเร่งให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการใช้เงิน เพื่อวิ่งเข้าสู่สังคมไร้เงินสดที่เร็วขึ้น และหลีกเลี่ยงได้ยากจริงๆ
แหล่งที่มาข้อมูล :-
https://www.antfin.com/m/index.htm?locale=en_US
https://www.ft.com/video/96d2ca77-3cb8-405b-a1a0-1fb7f4b4f979
Mr.Messenger รายงาน